Η 13 Απριλίου 2003, έμελλε να χαραχθεί στην μνήμη όλης της χώρας ως ημέρα, που έλαβε χώρα ένα από τα μεγαλύτερα τροχαία δυστυχήματα στην Ελλάδα στο οποίο 21 μαθητές βρήκαν τραγικό θάνατο στα Τέμπη.
Απόγευμα Κυριακής, 13 Απριλίου του 2003. Ένα λεωφορείο με 49 μαθητές της Α’ Λυκείου και δύο συνοδούς καθηγητές από το Μακροχώρι της Ημαθίας, επέστρεφε από σχολική εκδρομή στην Αθήνα. Στα Τέμπη, τα χαμόγελα και ο χρόνος ξαφνικά πάγωσαν για 21 μαθητές που δεν επέστρεψαν ποτέ σπίτι τους…
Το χρονικό της τραγωδίας
Την ώρα που το λεωφορείο βρισκόταν στην κοιλάδα των Τεμπών και κατευθυνόταν προς τη Θεσσαλονίκη, από το αντίθετο ρεύμα με κατεύθυνση προς Λάρισα, ερχόταν μία νταλίκα από τον Προβατώνα Έβρου που κουβαλούσε φύλλα ξυλείας- νοβοπάν.
Στο 384,5ο χιλιόμετρο, ο 43χρονος οδηγός του φορτηγού έχασε τον έλεγχο του οχήματος, μπήκε στο αντίθετο ρεύμα και συγκρούστηκε πλαγιομετωπικά με το λεωφορείο. Χτύπησε το μπροστινό μέρος του και «έξυσε» την αριστερή πλευρά του λεωφορείου. Τα νοβοπάν φεύγουν από την νταλίκα και σαν λεπίδες, «θερίζουν» τους μαθητές που δεν πρόλαβαν να αντιδράσουν. 21 από αυτούς βρήκαν φρικτό θάνατο, δεκάδες τραυματίστηκαν εκ των οποίων οι 9, σοβαρά.
Το λεωφορείο ακολουθούν δύο ακόμα αυτοκίνητα που δεν μπόρεσαν να αποφύγουν τα υλικά, συγκρούονται και τυλίγονται στις φλόγες ενώ ένα τρίτο καρφώνεται στα βράχια.
Χαρακτηριστικό της σφοδρότητας της σύγκρουσης, ήταν το γεγονός ότι τα σωστικά συνεργεία που έφθασαν στο σημείο χρειάστηκαν πάνω από δύο ώρες για να απεγκλωβίσουν νεκρούς και τραυματίες.
Τα παιδιά που επέζησαν
Οι μαρτυρίες των παιδιών που επέζησαν επειδή κάθονταν στη δεξιά πλευρά του λεωφορείου, ήταν συγκλονιστικές.
«Είδα τα νοβοπάν να πέφτουν από τη νταλίκα πάνω μας. Όλοι ουρλιάζαμε. Δεν θέλω να το θυμάμαι» ανέφερε ένας 15χρονος μαθητής από τα μπροστινά καθίσματα της δεξιάς πλευράς του λεωφορείου. «Είχα στραμμένο το βλέμμα μου συνεχώς στο βουνό, κάτι μου είπε να κοιτάξω αριστερά. Δεν πρόλαβα να δω τίποτα, μόνο αντικείμενα που έφευγαν από το φορτηγό και έπεφταν πάνω στο λεωφορείο. Αμέσως πέσαμε πάνω στον βράχο. Μετά επικράτησε πανικός».
Το λεωφορείο κόπηκε στα δυο
«Εγώ φταίω. Σκότωσα τα παιδιά» Ο οδηγός της νταλίκας μίλησε τηλεφωνικά στο κανάλι του Alpha και παραδέχτηκε ότι η ευθύνη ήταν δική του.» Έχασα τον έλεγχο της νταλίκας πάνω στη στροφή. Πρέπει να μπήκα στο αντίθετο ρεύμα κυκλοφορίας. Δεν θυμάμαι τίποτα άλλο. Εγώ φταίω. Σκότωσα τα παιδιά», είπε. «Θα μπορούσε να είναι η κόρη μου μέσα… Τι να πω στους ανθρώπους, ότι σκότωσα τα παιδιά τους;».
Ένα χωριό βυθισμένο στο πένθος
Το Μακροχώρι, μια κωμόπολη 7 χιλιάδων ανθρώπων, καθώς και έξι μικρά χωριά, από τα οποία κατάγονταν κάποια από τα θύματα, βυθίστηκαν στο πένθος. Στην κηδεία ανά 200 μέτρα υπήρχε ένα λευκό φέρετρο. Πίσω ακολουθούσαν οι συγγενείς και οι φίλοι των παιδιών με λουλούδια στα χέρια. Οι γονείς σπάρασσαν στο κλάμα. Τις επόμενες μέρες μια ομάδα 60 ειδικευμένων ψυχιάτρων, ψυχολόγων, νευρολόγων και παθολόγων πήγαν στην περιοχή για να στηρίξουν τις οικογένειες και τους φίλους των θυμάτων.
Το πόρισμα
Το πόρισμα που βγήκε μετά από μερικές μέρες έδειξε ότι ο οδηγός της νταλίκας πήρε με ταχύτητα την στροφή, με αποτέλεσμα το ρυμουλκούμενο όχημα να σηκωθεί στον αέρα από τη μία πλευρά πριν πέσει πάνω στο λεωφορείο. Η νταλίκα ήταν υπερφορτωμένη κατά πέντε τόνους και τα λάστιχά της φθαρμένα. Όμως, δεν ήταν το μοναδικό τροχαίο με φορτηγό που συνέβη εκείνη τη χρονιά….
Όπως διαπιστώθηκε ο δρόμος δεν πληρούσε καμία από τις προϋποθέσεις ασφαλείας που απαιτεί μια εθνική οδός. Ο δρόμος ήταν στενός, μόνο με μιάμιση λωρίδα ανά κατεύθυνση και με συνεχείς στροφές. Υπήρχε κακή ορατότητα λόγω του φυσικού τοπίου. Το πλάτος της ασφάλτου στο σημείο της κοιλάδας των Τεμπών ήταν 9,5 μέτρα, ενώ σύμφωνα με τους κανόνες ασφαλείας που είχε θεσπίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση έπρεπε να έχει τουλάχιστον 17,80 μέτρα πλάτος.
Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΥΠΕΧΩΔΕ, το δυστύχημα έγινε σε ευθύγραμμο τμήμα του δρόμου, το οποίο είχε συντηρηθεί πρόσφατα. Παρ’ όλα αυτά, στο τμήμα αυτό της Εθνικής Οδού, που δεν συμπεριλαμβανόταν στα σημεία-καρμανιόλες, από το 1985 μέχρι το 1993 είχαν σημειωθεί 120 ατυχήματα.
Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο που βγήκε στη δημοσιότητα ήταν ότι το 2003 από τα 1.403 θανατηφόρα δυστυχήματα στη χώρα, στα 379 εμπλέκονταν φορτηγά. Είχαν ελλιπή εκπαίδευση και έκαναν μεγάλα δρομολόγια σε κακούς δρόμους, χωρίς δεύτερο οδηγό για να τους ξεκουράσει….
Η δίκη και οι ποινές
Οι οδηγοί της νταλίκας και του λεωφορείου, καθώς και τέσσερα ακόμη άτομα της εταιρίας που ανήκε η νταλίκα και τα νοβοπάν συνελήφθησαν και οδηγήθηκαν στη δικαιοσύνη. Η δίκη έγινε τον Οκτώβριο 2008. Ο οδηγός της νταλίκας καταδικάστηκε σε 15 χρόνια και τρεις μήνες κάθειρξη με την κατηγορία της κατά συρροήν ανθρωποκτονία με ενσυνείδητη αμέλεια, σωματικές βλάβες κατά συρροή και για διατάραξη συγκοινωνιών με δόλο.
Στον ιδιοκτήτη της νταλίκας και υπεύθυνο φόρτωσης και μεταφοράς για την εταιρία ξυλείας στον Έβρο, επιβλήθηκε ποινή κάθειρξης 14 ετών και τριών μηνών, ενώ στον συνιδιοκτήτη του 11 χρόνια και τρεις μήνες. Ο οδηγός του λεωφορείου αθωώθηκε, ενώ στους υπόλοιπους που κατηγορούνταν για ενδεχόμενο δόλο επιβλήθηκαν μικρές ποινές, οι οποίες ήταν εξαγοράσιμες….
Οι αποζημιώσεις
Η εταιρεία ως αποζημίωση κατέβαλλε το ποσό των 8.500.000 ευρώ στις οικογένειες των θυμάτων. Όμως, τα χρήματα δεν μπορούσαν να καταλαγιάσουν τον πόνο των γονέων. Για τα επόμενα χρόνια, μέχρι να χτιστούν νέες σήραγγες στα Τέμπη και τον Πλαταμώνα, το σημείο ανατρίχιαζε όποιον περνούσε. Λουλούδια, γράμματα και πανό θύμιζαν στους οδηγούς ότι σε αυτό το σημείο έγινε ένα από τα μεγαλύτερα τροχαία δυστυχήματα της δεκαετίας.
Στήθηκε επίσης, μια μαρμάρινη πλάκα στη μνήμη των αδικοχαμένων μαθητών, η οποία έγραφε: «Στο σημείο αυτό, με ευθύνη της πολιτείας και στον βωμό του κέρδους, θυσιάστηκαν οι 21 μαθητές της Α΄ τάξης του Λυκείου Μακροχωρίου Ημαθίας»….
Μαθητής που επέζησε έγινε Αρχιμανδρίτης
Ο μαθητής που επέζησε από το τραγικό τροχαίο, μια εβδομάδα πριν το Πάσχα του 2017, έγινε Αρχιμανδρίτης. Ο Μακάριος Λιακόπουλος, ήταν ανάμεσα στους μαθητές του τραγικού δυστυχήματος που συγκλόνισε όλη την Ελλάδα, στις 13 Απριλίου του 2003. Στην κοιλάδα των Τεμπών, είχαν χάσει την ζωή τους 21 συμμαθητές του.
Aπό εκείνη την ημέρα, αποφάσισε να γίνει μοναχός και διάκονος, αφιερώνοντας τη ζωή του στο Θεό. Στην διάρκεια της Θείας Λειτουργίας, την Κυριακή των Βαΐων του 2017 στον ιερό Ναό Αγίων Αναργύρων Βεροίας, ο Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων τέλεσε την εις πρεσβύτερον χειροτονία του π. Μακαρίου Λιακόπουλου τον οποίο στο τέλος προχείρισε σε Αρχιμανδρίτη.