Πρόβλημα στις μεταβιβάσεις ακινήτων αναμένεται να προκληθεί από την 1η Οκτωβρίου, καθώς σε μία εβδομάδα από σήμερα το καθεστώς για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων αλλάζει και η διαδικασία θα θεωρείται ολοκληρωμένη μόνο στην περίπτωση που τα αυθαίρετα ακίνητα συνδεθούν με την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου.
Ωστόσο, η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου (σ.σ.: επί της ουσίας είναι μια ηλεκτρονική δήλωση που συνοδεύεται από μια σειρά στοιχείων/εγγράφων όπως για παράδειγμα οικοδομική άδεια, σχέδια, πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης κ.ά.) δεν πρόκειται, σύμφωνα με το Τεχνικό Επιμελητήριο, να είναι έτοιμη (ως πολεοδομικό «εργαλείο») πριν από τον ερχόμενο Ιανουάριο.
Αυτό σημαίνει πως για τουλάχιστον τρεις μήνες, από τον Οκτώβριο έως τον ερχόμενο Ιανουάριο, η αγορά δεν θα μπορεί να κάνει καμία μεταβίβαση καθώς δεν καλύπτεται η προϋπόθεση που θέτει ο νόμος και οι συμβολαιογράφοι δεν θα μπορούν να συντάξουν καμία πράξη.
Επειδή δεν θα μπορεί να γίνει η καταχώριση στην Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου (ΗΤΚ) και δεν θα υπάρχει ο νέος κωδικός ακινήτου της ΗΤΚ, και επομένως δεν θα μπορέσουν να επέλθουν οι συνέπειες της υπαγωγής. Αυτός είναι και ο λόγος που υπάρχουν πιέσεις για νέα παράταση.
Σημειώνεται ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος έχει προβλέψει ότι κτίρια με αυθαιρεσίες, αυτά δηλαδή που μπορούν να δηλωθούν μετά την 1η Οκτώβριου 2020, θα περνούν υποχρεωτικά μέσα από την Ταυτότητα Κτιρίου για να γίνει η τακτοποίησή τους.
Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, αν παραμείνει ως έχει η διατύπωση του νόμου δεν θα γίνει καμία μεταβίβαση ακινήτων, μιας και είναι προϋπόθεση η καταχώριση της Ταυτότητας του κτιρίου.
Όπως αναφέρει στα «ΝΕΑ» o πρόεδρος της Συντονιστικής Επιτροπής Συμβολαιογραφικών Συλλόγων Ελλάδας (και πρόεδρος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείων Αθηνών – Πειραιώς – Αιγαίου και Δωδεκανήσου) Γιώργος Ρούσκας, «αν δεν αλλάξει κάτι στη νομοθεσία ως προς τις ημερομηνίες σύνδεσης με την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου θα δημιουργήσει πρόβλημα στις μεταβιβάσεις και στις αγοραπωλησίες, σε μια εποχή που δεν πρέπει να φρενάρει η αγορά ακινήτων».
Ποιοι θα πληγούν
Κατά τον Γιώργο Ρούσκα, το πάγωμα των μεταβιβάσεων και των αγοραπωλησιών αναμένεται να έχει άμεσες επιπτώσεις σε όλους τους επαγγελματικούς κλάδους που συνδέονται με την αγορά ακινήτων:
- Μηχανικούς,
- Συμβολαιογράφους,
- Δικηγόρους
- Μεσίτες
«Αυτό θα συμβεί και στα δημόσια έσοδα, τα οποία θα μειωθούν, αφού το Δημόσιο δεν θα εισπράττει τα ποσά που του αναλογούν από τη μεταβίβαση των ακινήτων (π.χ. φόρος μεταβίβασης ακινήτων).
Διευκρινίζεται ότι τα προβλήματα με τις μεταβιβάσεις και τις αγοραπωλησίες θα αφορούν κατά κύριο λόγο τα αυθαίρετα με μικρότερες παραβάσεις (αυτά που ανήκουν στις κατηγορίες 1 έως 4) για τα οποία υπάρχει ένα περιθώριο τακτοποίησης (με μεγαλύτερα κλιμακωτά πρόστιμα) από την 1η Οκτωβρίου έως το τέλος Μαρτίου 2026.
Στο μεταξύ, οι ιδιοκτήτες ακινήτων με μεγάλες αυθαιρεσίες (αυτά δηλαδή που ανήκουν στη λεγόμενη κατηγορία 5) έχουν στη διάθεσή τους 10 μέρες να ξεκινήσουν τη διαδικασία τακτοποίησης πληρώνοντας το σχετικό παράβολο. Από την 1η Οκτώβριου 2020 και μετά δεν θα υπάρχει, κατά το υπουργείο Περιβάλλοντος, καμία δυνατότητα τακτοποίησης.
Ζητούν παράταση
Την περασμένη Πέμπτη (17 Σεπτεμβρίου) ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός έστειλε επιστολή στον υπουργό Περιβάλλοντος Κωστή Χατζηδάκη ζητώντας νέα παράταση «μέχρι την έναρξη του νέου θεσμού της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου, η οποία θα ξεκινήσει από την αρχή του έτους».
Όπως επισημαίνει στην επιστολή του ο πρόεδρος του ΤΕΕ, η παράταση είναι αναγκαία, επειδή για κάθε δήλωση αυθαιρέτου (και ειδικά γι’ αυτά που ανήκουν στην κατηγορία 5) χρειάζεται τεχνικός έλεγχος-αυτοψία και εν τέλει σύγκριση με κάθε δικαιολογητικό και έγγραφο που έχει ο πολίτης στη διάθεσή του. Κατά τον Γιώργο Στασινό, τα προβλήματα που υπάρχουν δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν έως τις 30 Σεπτεμβρίου.
Η καταληκτική ημερομηνία που έχει καθοριστεί, καθιστά αδύνατη την ένταξη των ρυθμίσεων ακινήτων που πρέπει να εκποιηθούν (από ιδιώτες, τράπεζες, επιχειρήσεις, Δημόσιο) έναντι χρεών αλλά έχουν αυθαίρετη κατασκευή, αφού κάθε μεταβίβαση χωρίς βεβαίωση μη ύπαρξης αυθαιρεσίας απαγορεύεται.
Οι δηλώσεις έως τώρα
Σε 1.642.483 ανέρχεται έως τώρα ο συνολικός αριθμός των δηλωθέντων αυθαιρέτων. Από αυτά, 557.470 είναι τα παντελώς αυθαίρετα (αυτά δηλαδή που δεν έχουν καμία οικοδομική άδεια). Την ίδια ώρα, τα χρήματα που έχουν εισπραχθεί από την τακτοποίηση των αυθαιρέτων ανέρχονται σε 2,6 δισ. ευρώ και υπολείπονται άλλα 2 δισ. ευρώ προς είσπραξη.
*Άρθρο του Προκόπη Γκόγιακα στα έντυπα Νέα