Βροχή διαφημίσεων για «δωρεάν e-shop με ΕΣΠΑ» πριν καν ανακοινωθεί το πρόγραμμα. Λίστα… προτεραιότητας άνοιξαν ήδη οι κατασκευαστές ιστοσελίδων για να απορροφήσουν τα 80 εκατ. ευρώ που θα διατεθούν προσεχώς, αλλά η αναμονή για την παράδοση προβλέπεται πολύμηνη.
Ακόμα δεν το είδαμε, e-shop το βαφτίσαμε. Τη δίψα χιλιάδων μικρομεσαίων εμπόρων να αποκτήσουν επιτέλους ηλεκτρονικό κατάστημα μήπως αναπληρώσουν μέρος του χαμένου τζίρου σπεύδουν να ικανοποιήσουν δεκάδες εταιρείες που διαφημίζουν «δωρεάν e-shop με ΕΣΠΑ», προτού καλά καλά ανακοινωθεί το σχετικό πρόγραμμα.
Οπως συνηθίζεται, οι εξαγγελίες για νέο πρόγραμμα ΕΣΠΑ που θα επιδοτεί μικρές επιχειρήσεις λιανικής ώς 5.000 ευρώ για την κατασκευή ηλεκτρονικού καταστήματος έγιναν με την προσφιλή μέθοδο των υπουργικών δηλώσεων στα κανάλια, αρχές Δεκεμβρίου, πρώτα από τον αναπληρωτή υπουργό Ανάπτυξης Νίκο Παπαθανάση και κατόπιν από τον υφυπουργό Γιάννη Τσακίρη. Κι ενώ οι υπουργοί απέφυγαν να δώσουν σαφή ημερομηνία, τοποθετώντας την έναρξη του προγράμματος στις αρχές του 2021, σαν έτοιμοι από καιρό οι ΕΣΠΑτζήδες του διαδικτύου έστησαν στο πι και φι ιστοσελίδες τύπου «espa-eshop.gr», διαφημίζοντας υπηρεσίες για κάτι που ακόμα δεν έχει ξεκινήσει.
Μάλιστα οι περισσότερες σχετικές διαφημίσεις έχουν θέσει αυθαίρετα προθεσμία υποβολής αιτήσεων ως τις 31 Ιανουαρίου, ζητώντας από τους ενδιαφερόμενους να συμπληρώσουν φόρμες με προσωπικά δεδομένα, όπως ΑΦΜ, υποσχόμενοι ότι… «θα αναλάβουμε εμείς να καταθέσουμε έγκαιρα την αίτησή σας με 100% επιτυχία». Πολλοί από τους πρόθυμους μεσάζοντες τοποθετούν σε περίοπτη θέση στην ιστοσελίδα τους τα λογότυπα του ΕΣΠΑ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παρουσιάζοντας τις υπηρεσίες τους σχεδόν ως προέκταση του ίδιου του κράτους και της Ε.Ε.
Αυτό που κάνουν δεν είναι ακριβώς παράνομο, αλλά κινείται σε μια γκρίζα ζώνη μεταξύ επιθετικού μάρκετινγκ και παραπλανητικής διαφήμισης, πόσο μάλλον όταν σε προτρέπουν να συμπληρώσεις εδώ και τώρα «αίτηση ΕΣΠΑ e-shop», πριν χάσεις την ευκαιρία, βάζοντας μέχρι και χρονόμετρο αντίστροφης μέτρησης, που μετράει… ώρες μέχρι την έναρξη του προγράμματος.
Λίγο πριν από την εκπνοή του έτους οι διαφημίσεις πύκνωσαν, υποβοηθούμενες από την είδηση ότι «εντός ημέρας αναμένεται η προδημοσίευση της πρόσκλησης για τη χρηματοδότηση μέσω ΕΣΠΑ της δημιουργίας e-shop από τα καταστήματα λιανικής πώλησης», που μεταδόθηκε από πολλά ΜΜΕ.
Πηγές από το γραφείο του υφυπουργού Ανάπτυξης κ. Τσακίρη, που εποπτεύει τα προγράμματα ΕΣΠΑ, διέψευσαν την είδηση, επιμένοντας ότι η δράση δεν πρόκειται να ανακοινωθεί πριν από το δεύτερο δεκαήμερο του 2021. Ωστόσο, καθώς οι κυβερνητικοί παράγοντες συνηθίζουν να ανακοινώνουν δράσεις πρώτα από την τηλεόραση και μετά από επίσημες οδούς, δεν αποκλείεται και αυτή η διάψευση… να διαψευστεί.
Οσο για την υποτιθέμενη προθεσμία υποβολής αιτήσεων ως τις 31 Ιανουαρίου, όπως διευκρινίζεται από το υπουργείο Ανάπτυξης δεν αφορά βέβαια την επιδότηση e-shop, που δεν έχει ξεκινήσει, αλλά την ημερομηνία παράτασης που δόθηκε για υφιστάμενο πρόγραμμα. Πρόκειται για την «Εργαλειοθήκη Ανταγωνιστικότητας Μικρών και Πολύ Μικρών Επιχειρήσεων» και περιλαμβάνει την κατασκευή ιστοσελίδων όχι όμως για καταστήματα λιανικής πώλησης αλλά για υπηρεσίες, π.χ. γυμναστήρια, κομμωτήρια, φοροτεχνικά γραφεία κ.λπ.
Επικοινωνήσαμε με ιστοσελίδα που διαφημίζει «e-shop EΣΠΑ» και η απάντηση στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής είναι ότι «το πρόγραμμα δεν έχει ξεκινήσει, αλλά το περιμένουμε από στιγμή σε στιγμή».
Ρωτώντας επίμονα αν οι αιτήσεις όντως λήγουν στις 31 Ιανουαρίου όπως γράφουν, η εξήγηση είναι ότι «αυτή την ημερομηνία μάς είπαν από το υπουργείο, σημασία έχει να κάνετε εσείς τώρα την αίτηση, γιατί τα κονδύλια είναι 80 εκατομμύρια και θα φτάσουν για 16.000 επιχειρήσεις», με την υπόσχεση ότι «αυτή τη φορά τα πράγματα θα είναι πολύ εύκολα», προφανώς επιδιώκοντας κάποιο μερτικό από αυτή την ευκολία.
Λίστα αναμονής ως τον Απρίλιο για κατασκευή e-shop
Όλα αυτά είναι ψιλά γράμματα για τους κράχτες του διαδικτύου, που ψαρεύουν πελάτες για e-shop, εμφανίζοντας το έργο-μακέτο ως κάτι που «ετελείωσε» σαν ψηφιακός βουλευτής Καλοχαιρέτας.
Οι αλλαγές στις αγοραστικές συνήθειες των Ελλήνων την περίοδο της καραντίνας ανέδειξαν ακόμα πιο επιτακτικά την ανάγκη για ψηφιακό μετασχηματισμό της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, που μέχρι τώρα βασιζόταν κυρίως στην προσωπική επαφή με τον πελάτη.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το «λιανικό εμπόριο από επιχειρήσεις πωλήσεων με αλληλογραφία ή μέσω διαδικτύου», όπως είναι ο σχετικός ΚΑΔ, αυξήθηκε κατά μέσο όρο κατά 13,3% το β’ και το γ’ εξάμηνο του 2020 σε σχέση με το 2019, ξεπερνώντας αθροιστικά τα 221 εκατομμύρια ευρώ, έναντι 195 εκατομμυρίων το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι. Τα απόλυτα νούμερα φαίνονται μικρά, ωστόσο δεν αντανακλούν το σύνολο των ηλεκτρονικών πωλήσεων, καθώς τα περισσότερα e-shops διαθέτουν και φυσικό κατάστημα, άρα οι πωλήσεις τους αθροίζονται ανά κλάδο και όχι σε ξεχωριστή κατηγορία για το διαδίκτυο.
Πιο ρεαλιστική μοιάζει η εκτίμηση του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου (GRECA), για υπερδιπλασιασμό του τζίρου των ηλεκτρονικών πωλήσεων μέσα στο 2020, που αναμένεται να αγγίξει τα 15 δισ. ευρώ, από 6 δισ. το 2019.
«Σήμερα δραστηριοποιούνται 8.000 ενεργά ηλεκτρονικά καταστήματα στην Ελλάδα. Υπολογίσαμε ότι με βάση τις αναθέσεις σε εταιρείες πληροφορικής για σχεδιασμό e-shop, αυτός ο αριθμός θα έφτανε τα 15.000 το καλοκαίρι του 2021», μας λέει ο Μάκης Σαββίδης, αντιπρόεδρος του GRECA, διευκρινίζοντας ότι η λίστα αναμονής για τη δημιουργία e-shop μπορεί να διαρκέσει μήνες, λόγω αυξημένου ενδιαφέροντος.
«Αν κάποιος επιχειρηματίας αναθέσει σήμερα τη δημιουργία e-shop σε γνωστή ειδικευμένη εταιρεία, η ημερομηνία που θα του δώσουν είναι μετά τις 20 Απριλίου, αφού προηγούνται περίπου άλλες 50 επιχειρήσεις».
Με δεδομένο ότι θα ξεκινήσει άμεσα το νέο πρόγραμμα ΕΣΠΑ για επιδότηση επιχειρήσεων λιανικής για e-shop, ο Σύνδεσμος Ηλεκτρονικού Εμπορίου εκτιμά ότι ως τα μέσα του 2021 θα υπάρχουν τουλάχιστον 20.000 ηλεκτρονικά καταστήματα σε όλη την Ελλάδα. Η ανάπτυξη είναι αλματώδης, ο αριθμός ωστόσο παραμένει μικρός σε σχέση με τις 750.000 επιχειρήσεις λιανικής που δραστηριοποιούνται πανελλαδικά.
Αφροδίτη Τζιαντζή