Εγκύκλιο με θέμα την «Προαιρετική ασφάλιση ανασφάλιστων διαζευγμένων, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 22 του ν. 4529/2018, προκειμένου να διατηρήσουν το δικαίωμα για παροχές σε είδος από τον e-ΕΦΚΑ», απέστειλε στις αρμόδιες υπηρεσίες ο e-ΕΦΚΑ.
Ειδικότερα, δίνονται οδηγίες εφαρμογής των διατάξεων του ν. 4529/2018, που σχετίζονται με τη δυνατότητα που παρέχεται σε ανασφάλιστους διαζευγμένους συζύγους να διατηρήσουν το δικαίωμα ασφάλισης για παροχές ασθενείας σε είδος από τον e-ΕΦΚΑ.
Σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις ο/η ανασφάλιστος/η διαζευγμένος/η σύζυγος δύναται να διατηρήσει το ασφαλιστικό δικαίωμα παροχών ασθένειας σε είδος από τον Ε.Ο.Π.Π.Υ. που είχε κατά το χρόνο λύσης του γάμου, στο φορέα, τομέα, κλάδο ή λογαριασμό που εντάχθηκε στον ΕΦΚΑ, που ήταν ασφαλισμένος για παροχές ασθένειας ο άλλος σύζυγος, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:
α) ο γάμος θα πρέπει να έχει λυθεί μετά τη συμπλήρωση του 25ου έτους της ηλικίας του,
β) δεν θα πρέπει να έχει άλλο δικαίωμα άμεσης ή έμμεσης ασφάλισης για παροχές ασθένειας από οποιοδήποτε ασφαλιστικό ταμείο,
γ) Θα πρέπει να υποβάλλει το σχετικό αίτημα εντός έτους από την ημερομηνία έκδοσης της οριστικής απόφασης του διαζυγίου (αντί της τελεσίδικης απόφασης που ίσχυε με τις διατάξεις του άρθρου 30 του ν.1469/1984).
Σε περίπτωση που ο/η ανασφάλιστος/η διαζευγμένος/η έχει οφειλή από μη μισθωτή απασχόληση θα πρέπει να προβεί σε ρύθμιση αυτής και να τηρεί τους όρους αυτής. Τα παραπάνω ισχύουν, σύμφωνα με το άρθρο 16 του ν. 4387/2016, και για τους ανασφάλιστους συμβαλλόμενους σε σύμφωνο συμβίωσης του ν. 4356/2015 (Α΄ 181) το οποίο λύθηκε.
Καταβολή Εισφορών
Ο διαζευγμένος σύζυγος, θα πρέπει να καταβάλλει στον e-ΕΦΚΑ μηνιαίως ασφαλιστική εισφορά υπέρ υγειονομικής περίθαλψης σε είδος σε ποσοστό 6,45% επί του ποσού που αντιστοιχεί στον εκάστοτε βασικό μισθό άγαμου μισθωτού.
Συνεπώς, από 13.09.2017 μέχρι και 31.01.2019 (διάστημα ισχύος του ν.1469/1984, όπως τροποποιήθηκε με τον ν.4488/2017) θα πρέπει να καταβάλλει μηνιαία εισφορά 37,80 € (6,45% χ 586,08€), από 01.02.2019 μέχρι 31.12.2021, μηνιαία εισφορά 41,93€ (6,45% χ 650,00€), από 01.01.2022 μέχρι 30.04.2022, μηνιαία εισφορά 42,76€ (6,45% χ 663,00€) και από 01.05.2022 μηνιαία εισφορά 45,99 € (6,45% χ 713,00€).
Ημέρες Ασφάλισης
Η προαιρετική ασφάλιση αρχίζει από την ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης. Διενεργείται για μισθωτούς ασφαλισμένους για είκοσι πέντε ημέρες ασφάλισης τον μήνα και τριακόσιες ημέρες ασφάλισης το έτος, εκτός από τον μήνα υποβολής της αίτησης εάν αυτή δεν υποβληθεί στην αρχή του μήνα, και για μη μισθωτούς ασφαλισμένους, για τουλάχιστον ένα μήνα ή δώδεκα μήνες ανά έτος.
Προθεσμία καταβολής εισφορών – Επιβολή πρόσθετων τελών
Η μηνιαία εισφορά θα πρέπει να καταβληθεί από τον ανασφάλιστο/η διαζευγμένο/νη εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών που ισχύουν από τη νομοθεσία που διέπει τις ασφαλιστικές εισφορές υποχρεωτικής ασφάλισης, δηλαδή θα πρέπει να καταβληθεί ως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα που αφορά η εισφορά, κατ’ αναλογική εφαρμογή του άρθρου 10 της σχετικής ΚΥΑ.
Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής της εισφοράς, αυτή επιβαρύνεται με τις προβλεπόμενες από την ισχύουσα νομοθεσία επιβαρύνσεις.
Η διακοπή/λήξη της προαιρετικής ασφάλισης επέρχεται:
1) Με την υποβολή έγγραφης δήλωσης από το δικαιούχο ότι δεν επιθυμεί την συνέχιση της ασφάλισης. Στην περίπτωση εφαρμόζεται αναλογικά η περ. α του άρθρου 7 της ΚΥΑ, σύμφωνα με την οποία η διακοπή ή λήξη της ασφάλισης επέρχεται από την πρώτη του επόμενου μήνα της υποβολής της αίτησης.
2) Με την ανάληψη εργασίας ή δραστηριότητας ή απόκτησης ιδιότητας ασφαλιστέας στον eΕΦΚΑ, η οποία οδηγεί σε άμεση ασφάλιση.
3) Με τη δυνατότητα ασφάλισης ως έμμεσα ασφαλισμένου.
4) Με την συνταξιοδότηση από τον e- ΕΦΚΑ ή από άλλο φορέα εκτός e-ΕΦΚΑ, η οποία παρέχει πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη (περ. β της παρ. 4 του άρθρου 22)
5) Με το θάνατο του διαζευγμένου (αναλογική εφαρμογή της περ. γ του άρθρου 7 της ΚΥΑ)
6) Με την τέλεση γάμου ανεξάρτητα από την εξασφάλιση ή όχι ασφαλιστικής κάλυψης για παροχές ασθένειας σε είδος, καθώς απαιτείται ο αιτών να παραμένει «διαζευγμένος» (παρ. 4 του άρθρου 22)
Η απώλεια του δικαιώματος επέρχεται στις κάτωθι περιπτώσεις:
- Σε περίπτωση καθυστέρησης καταβολής της μηνιαίας ασφαλιστικής εισφοράς πέραν των δύο ετών από τότε που αυτή κατέστη απαιτητή.
- Σε περίπτωση που ο/η ανασφάλιστος/η διαζευγμένος/η είχε οφειλές από μη μισθωτή απασχόληση και είχε προβεί σε ρύθμιση αυτών, η απώλεια της ρύθμισης καταβολής της οφειλής σε δόσεις πέραν του μήνα από την ημερομηνία που έγινε απαιτητή, επιφέρει και απώλεια του δικαιώματος συνέχισης της προαιρετικής ασφάλισης.
Επισημαίνεται ότι, στις ανωτέρω περιπτώσεις η απώλεια του δικαιώματος καθίσταται οριστική, δεδομένου ότι υπάρχει ο χρονικός περιορισμός της άσκησης του δικαιώματος, εντός ενός έτους από την έκδοση της οριστικής απόφασης του διαζυγίου και δεν εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις περί επανόδου των εδαφίων β και γ του άρθρου 8 της ΚΥΑ.
Σε περίπτωση που ο/η ανασφάλιστος/η διαζευγμένος/νη καταστεί μελλοντικά εκ νέου διαζευγμένος από άλλο γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης, μπορεί να υποβάλλει εκ νέου αίτημα υπαγωγής στις ανωτέρω διατάξεις. Στην περίπτωση αυτή θα εξεταστούν εκ νέου οι προϋποθέσεις υπαγωγής, καθώς θα πρόκειται για νέο αίτημα.