Το ζήτημα που ανακύπτει από τη χωροθέτηση της Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων δυτικού τομέα στη Μαυροράχη του δήμου Λαγκαδά θέτει η περιφερειακή παράταξη «ΠΡΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» προς τον περιφερειάρχη και πρόεδρο της Ένωσης Περιφερειών, Απόστολο Τζιτζικώστα, τους συναρμόδιους αντιπεριφερειάρχες, Κ. Γιουτίκα και Π. Μπίλια, και την πρόεδρο της Μητροπολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης, Β. Πατουλίδου.
Η περιφερειακή παράταξη σημειώνει ότι το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων που προωθεί η κυβέρνηση κινείται σε λάθος κατεύθυνση «αφού δεν ικανοποιεί τις βασικές αρχές «πράσινης» ανάπτυξης και κυκλικής οικονομίας που προωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση και η οποία έχει θέσει ως δεσμευτικό στόχο, για το 2035, η ανακύκλωση να αποτελεί το 65% της συνολικής διαχείρισης των απορριμμάτων, περιορίζοντας έτσι την καύση και την υγειονομική ταφή».
Εκφράζει απορία για τις ακολουθούμενες διαδικασίες και ζητάει ενημέρωση για τις εναλλακτικές θέσεις χωροθέτησης και τα στοιχεία που βάρυναν υπέρ της συγκεκριμένες επιλογής.
Ακολουθεί το κείμενο της σχετικής επερώτησης και αίτησης κατάθεσης εγγράφων.
ΕΠΕΡΩΤΗΣΗ ΠΑΡΑΤΑΞΗΣ “ΠΡΑΞΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ’’
Θέμα: Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) στην Μαυροράχη του Δήμου Λαγκαδά.
Το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΕΣΔΑ) που προωθεί η κυβέρνηση κινείται σε λάθος κατεύθυνση αφού δεν ικανοποιεί τις βασικές αρχές «πράσινης» ανάπτυξης και κυκλικής οικονομίας που προωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση και η οποία έχει θέσει ως δεσμευτικό στόχο, για το 2035, η ανακύκλωση να αποτελεί το 65% της συνολικής διαχείρισης των απορριμμάτων, περιορίζοντας έτσι την καύση και την υγειονομική ταφή.
Η κυβερνητική πρόταση χαρακτηρίζεται από αντιφάσεις, έλλειψη τεκμηρίωσης εναλλακτικών προτάσεων και στερείται των απαραίτητων προϋποθέσεων ασφαλούς υλοποίησης και περιβαλλοντικής προστασίας.
Η λογική υπερσυγκέντρωσης απορριμμάτων σε χώρους ήδη επιβαρυμένους και η «ενεργειακή αξιοποίηση», με πρόβλεψη για καύση απορριμμάτων, αποδεικνύεται επικίνδυνη για το περιβάλλον, τη δημόσια υγεία και την ποιότητα ζωής, αφού πέραν των άλλων οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, διοξινών και άλλων τοξικών αερίων χωρίς ουσιαστικούς ελέγχους αυξάνουν τη νοσηρότητα και θνησιμότητα των ανθρώπων.
Η ανακύκλωση και όχι η καύση των απορριμμάτων, υπακούει και υλοποιεί τους βασικούς δεσμευτικούς στόχους που θέτει η Ευρωπαϊκή Ένωση για μετάβαση σε φιλικότερες προς τον άνθρωπο και το περιβάλλον ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Διασφαλίζεται με αυτόν τον τρόπο η προστασία του περιβάλλοντος και περιορίζονται οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και ταυτόχρονα τίθενται οι βάσεις για μια δυναμική αναπτυξιακή προοπτική με νέους όρους και στόχους που διασφαλίζουν την αειφόρο ανάπτυξη, περιορίζουν τις περιβαλλοντικές συνέπειες και κατοχυρώνουν το μέλλον της νέας γενιάς με τη συμμετοχή της στην αναπτυξιακή διαδικασία.
Με βάση όλα τα παραπάνω και έχοντας υπόψη:
- Τον αναθεωρημένο ΠΕΣΔΑ-ΚΜ σύμφωνα με τον οποίο πρέπει να χωροθετηθεί και να κατασκευαστεί μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων (Μ.Ε.Α.) Δυτικού τομέα.
-
Το ότι η μονάδα αυτή είναι έργο Α’ προτεραιότητας και θα αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα έργα διαχείρισης απορριμμάτων της χώρας και θα εξυπηρετεί το 64% των παραγόμενων σύμμεικτων απορριμμάτων της Π.Ε. Θεσσαλονίκης, των δήμων της Π.Ε. Πιερίας, Πέλλας και του δήμου Παιονίας της Π.Ε. Κιλκίς, καθώς και τα βιοαπόβλητα μετά από διαλογή στην πηγή των δήμων Χαλκηδόνας και της Δ.Ε. Καλλιθέας του δήμου Ωραιοκάστρου (2η ΜΕΒΑ Δυτικού τομέα της Π.Ε. Θεσσαλονίκης) και των δήμων Κορδελιού -Ευόσμου, Αμπελοκήπων -Μενεμένης, Νεάπολης -Συκεών, της Δ.Ε. Ωραιοκάστρου του δήμου Ωραιοκάστρου και το 35% του πληθυσμού του δήμου Θεσσαλονίκης (3η ΜΕΒΑ Δυτικού τομέα Θεσσαλονίκης) και δυνητικά θα μπορεί να επεξεργάζεται και τα υπολείμματα διαχείρισης των ΚΔΑΥ όλων των παραπάνω περιοχών καθώς και τα υπολείμματα της ΜΕΑ Ανατολικού τομέα της Π.Κ.Μ.
-
Την απόφαση του Δ.Σ. του δήμου Λαγκαδά όπου εκφράζεται η πλήρης αντίθεση του ως εξής: «Ο Δήμος Λαγκαδά είναι αντίθετος με την εγκατάσταση και λειτουργία της Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) Δυτικού τομέα, είτε στην θέση 11, είτε στη θέση 12, είτε στη θέση 13, είτε σε οποιαδήποτε άλλη θέση εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου, διότι είναι ήδη περιβαλλοντικά επιβαρυμένη».
-
Την με αριθμό πρωτοκόλλου 1745ΠΕ/28/01/2020 γνωμοδότηση του Φορέα διαχείρισης Κορώνειας -Βόλβης -Χαλκιδικής όπου με την υπ’ αριθμ. 2/2020 απόφασή του το Διοικητικό Συμβούλιο εκφράζει κατηγορηματικά την αρνητική του θέση. «Το Δ.Σ. είναι αρνητικό ως προς την χωροθέτηση του έργου «Μονάδα επεξεργασίας απορριμμάτων (ΜΕΑ) Δυτικού τομέα ΠΚΜ» πλησίον του υφιστάμενου ΧΥΤΑ Μαυροράχης (Γ’ ζώνη προστασίας)».
- Την κατάταξη του έργου στην κατηγορία της ομάδας Α1 που αυτής της κατηγορίας τα έργα είναι ενδεχόμενο να προκαλούν πολύ σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον.
-
Τις έντονες αντιδράσεις όλων των φορέων, συλλόγων και σωματείων της περιοχής που και εγγράφως σας έχουν κοινοποιηθεί από τους ίδιους.
-
Την αίτηση ακύρωσης της βεβαίωσης χωροθέτησης στο Συμβούλιο της Επικρατείας των συλλόγων και κοινωνικών φορέων της περιοχής Λαγκαδά, κατά της χωροθέτησης Μονάδας Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) Δυτικού τομέα Θεσσαλονίκης.
ΕΠΕΡΩΤΩΝΤΑΙ: Ο κ. Περιφερειάρχης και οι συναρμόδιοι αντιπεριφερειάρχες, κος Κ. Γιουτίκας, κος Π. Μπίλιας και η πρόεδρος της Μητροπολιτικής κ. Π. Πατουλίδου.
Για την υλοποίηση κάθε έργου μεγάλης κλίμακας αυτού του είδους, απαιτείται η εξέταση εναλλακτικών λύσεων και σε περίπτωση μη ύπαρξης άλλων λύσεων, τότε απαιτείται η επιβολή πολύ αυστηρών περιβαλλοντικών όρων.
Αναφέρετε ότι εξετάσθηκαν 13 συνολικές εναλλακτικές θέσεις χωροθέτησης της μονάδας και μόνο οι τρεις (μιας περιοχής) επιλέχθηκαν ως καταλληλότερες και κατόπιν μία.
- Ποιες εναλλακτικές περιοχές χωροθέτησης έχουν εξετασθεί; Έχουν μελετηθεί; Ποιοι οι λόγοι απόρριψής τους; Ελήφθησαν υπόψη οι αρχές ορθολογικού χωροταξικού σχεδιασμού;
- Υπάρχουν απόψεις ότι το έργο δεν έπρεπε να καταταχθεί στην κατηγορία Α1 και έχει ενταχθεί στην κατηγορία αυτή ώστε να γίνει δυνατή η εγκατάσταση της ΜΕΑ. Έχει κατηγοριοποιηθεί και καταταχθεί το έργο σωστά;
- Γιατί για την επιλογή της τοποθεσίας χωροθέτησης δεν ελήφθη υπόψη ότι η περιοχή ανήκει στη ζώνη προστασίας Γ’ του Εθνικού πάρκου των λιμνών Κορώνειας -Βόλβης και όπως ρητά αναφέρεται στην παρ.5 του άρθρου 6 του Ν. 3937/2011 πρέπει να «λαμβάνονται υπόψη υποχρεωτικά το περιεχόμενο των Ε.Π.Μ. σχετικά με τις δραστηριότητες εντός των εκάστοτε προστατευόμενων περιοχών»;
- Υπάρχει συγκοινωνιακή μελέτη καθώς και μελέτη οδικής ασφάλειας, που να επιτρέπει, χωρίς κινδύνους, την υπέρμετρη επιβάρυνση του οδικού δικτύου;
- Υπάρχει οικονομοτεχνική μελέτη για τις επιπτώσεις οικονομικής επιβάρυνσης στους δήμους και τους δημότες των εξυπηρετούμενων περιοχών με την επιλογή της συγκεκριμένης περιοχής;
- Δεν σας προβληματίζει το γεγονός ότι για την κακή κατάσταση της λίμνης Κορώνειας υπάρχει σε αναστολή υπέρογκο πρόστιμο από την Ε.Ε. και με την προσθήκη ενός έργου Α1 κατηγορίας, που είναι ενδεχόμενο να προκαλέσει επιβαρύνσεις με πολύ σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, θέτετε σε κίνδυνο, εκτός του πραγματικού περιβαλλοντικού ζητήματος που δημιουργείται και την προαναφερθείσα αναστολή; Έχετε λάβει υπόψη σας όλες τις διατάξεις της σύμβασης RAMSAR;
- Έχετε λάβει υπόψη την μέχρι σήμερα, από την έναρξη της (6/2008), προβληματική λειτουργία του ΧΥΤΑ Μαυροράχης και τις σοβαρές αρνητικές συνέπειες για το περιβάλλον και την ποιότητα ζωής των κατοίκων της περιοχής; Ένας ενδεχόμενος σχεδιασμός εργοστασίου καύσης απορριμμάτων, δεν θα επιβαρύνει ακόμη περισσότερο την περιοχή και την οικονομία της, έχοντας επιπτώσεις στο περιβαλλοντικό και ποιοτικό αποτύπωμα των προϊόντων της, αφού είναι μια καθαρά αγροτική περιοχή, μακριά από αστικά κέντρα και τις ρυπογόνες, ενεργοβόρες βιομηχανίες;
Θεωρούμε απαραίτητο να αναθεωρηθούν οι προσεγγίσεις για υπερσυγκέντρωση απορριμμάτων Δυτικού τομέα στην Μαυροράχη του Δήμου Λαγκαδά και να αναληφθούν πρωτοβουλίες για μελέτη και άλλων χώρων λειτουργίας Μονάδων Επεξεργασίας Απορριμμάτων.
Για λόγους δικαιοσύνης, ισότητας και υλοποιησιμότητας το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Απορριμμάτων, αλλά και όλα τα Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Απορριμμάτων θα πρέπει να προβλέπουν αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας ΜΕΑ, ΚΔΑΥ, ΜΕΒΑ σε κάθε Περιφερειακή Ενότητα ούτως ώστε να διασφαλιστεί επιμερισμός των ευθυνών και ουσιαστικός έλεγχος της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας στη λειτουργία των παραπάνω μονάδων.
Για να μην ζήσουμε φαινόμενα όπως αυτό της μεγάλης πυρκαγιάς στη Μεταμόρφωση Αττικής, σε κέντρο επεξεργασίας ανακυκλώσιμων υλικών, θα πρέπει να αυστηροποιηθούν οι όροι ίδρυσης και λειτουργίας τέτοιων μονάδων και να υπάρξει ουσιαστικός έλεγχος από τους τοπικούς φορείς και την αυτοδιοίκηση.
Με εκτίμηση
Οι Περιφερειακοί Σύμβουλοι,
Παπαστεργίου Χρήστος
Τρελλόπουλος Γεώργιος
«Πράξεις για την Μακεδονία»