Έκτακτη Έρευνα ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ για τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις (0-49 άτομα προσωπικό οι οποίες αποτελούν το 99% των ελληνικών επιχειρήσεων και προσφέρουν το 80% των θέσεων απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα).
Η έκτακτη έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την εταιρία MARC AE, αποσκοπεί στην καταγραφή και εκτίμηση των επιπτώσεων και της συμπεριφοράς των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων στα μέτρα που ελήφθησαν για τον περιορισμό εξάπλωσης του κορονοϊού.
Τα βασικά ευρήματα της έρευνας είναι τα εξής:
- 7 στις 10 επιχειρήσεις, που συνεχίζουν να λειτουργούν κατέγραψαν μείωση του τζίρου τους
- 7 στις 10 επιχειρήσεις, θεωρούν ότι το σημαντικότερο πρόβλημα που θα αντιμετωπίσουν μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων θα είναι η έλλειψη ρευστότητας
- 1 στις 7 επιχειρήσεις (περίπου 100.000) ενδέχεται να κλείσουν μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων
- 9 στις 10 επιχειρήσεις θεωρούν ότι η προστασία της πρώτης κατοικίας θα πρέπει να επεκταθεί για τουλάχιστον 6 μήνες
Μόλις τα τελευταία 2 χρόνια οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις είχαν αρχίσει αργά αλλά σταθερά να ανακάμπτουν από την δεκαετή οικονομική κρίση, οι συνέπειες της οποίας ήταν εντονότερες για αυτές. Το ξέσπασμα της πανδημίας έρχεται να δημιουργήσει μια νέα πολυ-επίπεδη κρίση οι επιπτώσεις της οποίας δεν είναι δυνατόν ακόμα να υπολογιστούν.
Η κατά γενική ομολογία έγκαιρη απόφαση της κυβέρνησης για λήψη εκτεταμένων περιοριστικών μέτρων για την προστασία της δημόσιας υγείας έχει βοηθήσει την ελληνική κοινωνία και οικονομία να αποφύγουν τα χειρότερα των συνεπειών της υγειονομικής κρίσης.
Από την άλλη μεριά ο τρόπος αντιμετώπισης της κρίσης προκαλεί σοβαρές επιπλοκές στην οικονομική και κοινωνική λειτουργία. Ο χρόνος που θα απαιτηθεί για την αποτελεσματική της αντιμετώπιση θα καθορίσει τόσο την διάρκεια όσο και την έκταση των μέτρων που θα πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση των παρεπόμενων παρενεργειών. Το βάθος, το εύρος και η κατεύθυνση της κρατικής παρέμβασης είναι τα στοιχεία που θα καθορίσουν το πόσο ανώδυνα ή επώδυνα θα ξεπεράσουμε την δύσκολη αυτή κατάσταση.
Με βάση τα παραπάνω θα πρέπει να γίνει συνείδηση ότι δεν υπάρχει ο απαραίτητος χρόνος για δομικό μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας. Οι προσπάθειες και τα μέτρα που θα ληφθούν θα πρέπει να είναι προσαρμοσμένα στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της οικονομίας και των επιχειρήσεων που την συναπαρτίζουν. Στην συντριπτική τους πλειοψηφία (99%) είναι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις και χαρακτηρίζονται ως «ραχοκοκαλιά» της οικονομίας. Ο όρος αυτός αναφέρεται κυρίως στην συνεισφορά τους ως προς την κοινωνική συνοχή. Η διάρρηξη της ραχοκοκαλιάς της οικονομίας ισοδυναμεί με διάρρηξη της κοινωνικής συνοχής.
Η έρευνα που παρουσιάζεται έχει διαμορφωθεί σε ένα περιβάλλον όπου η γενική αίσθηση είναι ότι τα περιοριστικά μέτρα θα αρθούν μέχρι τα τέλη Μαΐου και θα υπάρξουν οι προϋποθέσεις για σταδιακή επαναφορά στην οικονομική και κοινωνική κανονικότητα.
Επειδή, ωστόσο, κανείς δεν γνωρίζει με βεβαιότητα τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης που βιώνουμε, απαιτούνται μέτρα στήριξης προσανατολισμένα σε δύο βασικές κατευθύνσεις:
- Ενίσχυσης της ρευστότητας των επιχειρήσεων
- Κάλυψης της απώλειας των εισοδημάτων. Η κάλυψη αυτή θα πρέπει να ξεπεράσει το στενόχωρο μέτρο των αποσπασματικών επιδομάτων.
Αναλυτικά τα στοιχεία της Έρευνας