Αναμενόμενη και δικαιολογημένη χαρακτηρίζεται από τους επιστήμονες η καταδίκη της Ελλάδας, από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα στη Θεσσαλονίκη.
H Ελλάδα καταδικάστηκε διότι υπερέβη συστηματικά την ημερήσια οριακή τιμή για τα σωματίδια PM10 στη Θεσσαλονίκη και δεν έλαβε τα απαραίτητα μέτρα από το 2005 έως και το 2012, στη διάρκεια του 2014 και, εν συνεχεία, εκ νέου από το 2017 έως και το 2019.
Σύμφωνα με έκθεση της ελβετικής εταιρείας τεχνολογίας ποιότητας αέρα IQAir που δημοσιεύτηκε στον τοπικό τύπο, μία από τις πιο επιβαρυμένες ατμοσφαιρικά περιοχές στη χώρα προκύπτει ότι είναι η Θεσσαλονίκη με τα προάστιά της.
Η χειρότερη πανελλαδικά ποιότητα αέρα εντοπίζεται στα Βασιλικά, με τον ετήσιο μέσο όρο συγκέντρωσης σωματιδίων PM2.5 να ανέρχεται σε 23,9 μg/m³, ελαφρά επιδεινωμένος σε σχέση με το 2021 (23,2 μg/m³)! Οι τρεις μήνες με τη μεγαλύτερη επιβάρυνση στην περιοχή ήταν ο Ιανουάριος, ο Μάρτιος και ο Δεκέμβριος του 2022, όταν οι τιμές εκτοξεύτηκαν σε τουλάχιστον επταπλάσια επίπεδα από αυτά που ο ΠΟΥ κρίνει ως αποδεκτά (5 µg/m3 ή λιγότερα).
Στην τρίτη θέση βρίσκεται το Πλαγιάρι (ετήσια συγκέντρωση 22,9 μg/m³ το 2022), στην πέμπτη η Καρδία, (22,6 μg/m³), στην όγδοη η Περαία (21,3 μg/m³) και στην 11η η Θέρμη (20,4 μg/m³). Εντύπωση προκαλεί ότι όλες αυτές οι περιοχές βρίσκονται στα ανατολικά. Η πιθανή αιτία για την αυξημένη ρύπανση σε αυτές τις περιοχές ίσως είναι η καύση ξύλων στα τζάκια της περιοχής, όπως δήλωσε η διοίκηση του Δήμου Θέρμης ή η παράσυρση ρύπων από τη βιομηχανική περιοχή, το λιμάνι και το κέντρο μέσω των κυρίαρχων βορειοδυτικών ανέμων.
Συνολικά, η πόλη της Θεσσαλονίκης βρίσκεται σε χειρότερη μοίρα από την Αθήνα (19,7 μg/m³ έναντι 19,2 μg/m³), η οποία όμως παρουσιάζει σαφή βελτίωση σε σχέση με το 2021, όταν ο μέσος όρος ήταν 20,8 μικρογραμμάρια. Η συγκέντρωση σωματιδίων στη Θεσσαλονίκη είναι 3,8 φορές υψηλότερη από τις κατευθυντήριες γραμμές αναφοράς που δίνει ο ΠΟΥ.
«Φταίνε τα ξύλα και ο Βαρδάρης»
«Από τη δεκαετία του 80 γνωρίζαμε για την υψηλή συγκέντρωση αιωρούμενων σωματιδίων PM10 στη Θεσσαλονίκη» δήλωσε στην ΕΡΤ3 ο Δημήτρης Μελάς καθηγητής φυσικού περιβάλλοντος του ΑΠΘ.
«Η ρύπανση αυτή είναι υψηλότερη και από της Αθήνας, και η αιτία αποτελούν οι χαμηλής έντασης άνεμοι που επικρατούν στην περιοχή αλλά και η εισαγόμενη ρύπανση, που παλιότερα ήταν βέβαια 20-30% μεγαλύτερη. Σύμφωνα με τη μελέτη που έγινε για την περίοδο 2018-20, κύρια πηγή για τα αιωρούμενα σωματίδια είναι η οικιακή ρύπανση (τζακια) και επιβαρυμένες περιοχές στο κέντρο είναι θεωρούνται γύρω από τους σταθμούς μέτρησης ρύπων στην Αγ. Σοφίας και τη Βενιζέλου. Μια άμεση λύση για το πρόβλημα απαιτεί την επιδότηση για μείωση της καύσης ξύλων», τόνισε ο κ. Μελάς.
«Βγαίνουν ανακοινώσεις για τους ευπαθείς»
Από την πλευρά της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας η Ελένη Παπακώστα, φυσικός, δήλωσε ότι διατηρούνται εννέα σταθμοί μέτρησης ρύπανσης και όταν υπερβαίνουμε το όριο των 50 μικρογραμμαρίων /κυβικο μέτρο αέρα τότε βγαίνει ανακοίνωση ώστε τα ευπαθή άτομα να περιορίζουν τις μετακινήσεις τους.
«Έχει ευθύνες η Περιφέρεια»
Η παράταξη «Κοιτάμε Μπροστά» σε δελτίο τύπου της, καταλογίζει στην διοίκηση Τζιτζικώστα ευθύνες για την καταδίκη της χώρας, καθώς το επιχειρησιακό σχέδιο που κατάρτισε αργοπορημένα δεν συνοδευόταν από επαρκή μελέτη εφαρμογής.
Η παράταξη είχε καταθέσει επανειλημμένα ερωτήσεις προς τους αρμόδιους Αντιπεριφερειάρχες για το ζήτημα της απαράδεκτης κατάστασης του αέρα της πόλης, που επιβαρύνει την υγεία των πολιτών, ωστόσο σύμφωνα με την παράταξη, οι απαντήσεις που δόθηκαν ήταν ανεπαρκέστατες. Παράλληλα στηλιτεύτηκε η πολιτική της μετατόπισης ευθυνών της διοίκησης Τζιτζικώστα στο Υπουργείο Περιβάλλοντος.