Σήμερα, 16 χρόνια μετά, οι γάμοι ομόφυλων ζευγαριών βρίσκονται προ των πυλών, και συγκεκριμένα προ των… δημαρχείων, αφού η κυβέρνηση προωθεί το Νομοσχέδιο για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, το οποίο την Τετάρτη 14 Φεβρουαρίου ήρθε στην ολομέλεια της Βουλής προς συζήτηση.
Το θέμα έχει διχάσει βαθιά την ελληνική κοινωνία, ενώ απασχολεί και την πρωτοβάθμια αυτοδιοίκηση, καθώς οι δήμοι, εφόσον ψηφιστεί το νομοσχέδιο θα κληθούν να τελέσουν πολιτικούς γάμους ομόφυλων ζευγαριών στα δημαρχεία τους, ανεξαρτήτως αν οι δήμαρχοι και εν γένει οι αιρετοί εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης εκφράζουν τη γνώμη τους υπέρ ή κατά της νομιμοποίησης αυτού του γάμου.
Οι περισσότεροι αιρετοί πάντως δεν παίρνουν ξεκάθαρη θέση στο νομοσχέδιο και τα όσα προβλέπει, κάποιοι αρνούνται να προβούν σε οποιοδήποτε σχόλιο, ενώ όλοι φαίνεται να πετούν τη μπάλα στην… κερκίδα, σχολιάζοντας πως «αυτή τη στιγμή η κοινωνία βρίσκεται αντιμέτωπη με πολύ σοβαρότερα προβλήματα και το θέμα αυτό δεν είναι της παρούσης» ή λένε χαρακτηριστικά «όταν γίνει νόμος το κράτους θα το εφαρμόσουμε, δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς».
Χαρακτηριστικό ωστόσο είναι το γεγονός ότι ακόμη και πολλοί «γαλάζιοι» αιρετοί, παρότι το νομοσχέδιο προωθεί η κυβέρνηση, έχοντας ανοίξει ήδη τα χαρτιά της, προσπαθούν να «κρυφτούν» σε αυτή τη φάση και ακόμη και αν διαφωνούν πλήρως δεν το δηλώνουν δημόσια.
Αυτοδιοικητικοί παράγοντες υποστηρίζουν πως για όλους τους αιρετούς ο μεγάλος φόβος είναι ότι θα βρεθούν αντιμέτωποι με αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών τους, της τοπικής εκκλησίας και της Μητρόπολης, παρότι, όπως αναφέρουν, οι δήμαρχοι έχουν τη δυνατότητα να μεταβιβάσουν την αρμοδιότητα τέλεσης των γάμων ομόφυλων ζευγαριών σε αντιδημάρχους τους.
Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται ότι λίγες είναι οι ελεύθερες και τρόπον τινά, ασυμβίβαστες, φωνές και απόψεις αιρετών όπως για παράδειγμα ότι είναι δικαίωμα του καθενός να συμβιώνει με όποιον ή όποια θέλει και πως ως δήμαρχος θα τελούσε χωρίς κανένα πρόβλημα γάμο ομόφυλου ζευγαριού, όταν η πολιτεία το αναγνωρίσει επίσημα.
«Θα το εφαρμόσουμε υποχρεωτικά»
Στην πράξη όμως τι θα κάνει η αυτοδιοίκηση; Θα το εφαρμόσει, μιας και αυτή η υπόθεση περνά από τους δήμους; Δήμαρχοι μιλώντας στη «ΜτΚ» μιλούν για το νομοσχέδιο για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, λέγοντας ότι η αυτοδιοίκηση θέλει δεν θέλει θα είναι υποχρεωμένη, πλέον, να το εφαρμόσει.
Δήμος Καλαμαριάς
Απολύτως ξεκάθαρη είναι η θέση που διατυπώνει για το θέμα η Δήμαρχος Καλαμαριάς Χρύσα Αράπογλου, λέγοντας πως «ως δήμαρχος εννοείται πως θα τελέσω γάμους στο δημαρχείο της Καλαμαριάς, εφόσον αποτελούν νόμο του κράτους και προϊόν ελεύθερης βούλησης των ατόμων που θα απευθυνθούν σε εμάς».
Η ίδια σημειώνει ακόμα ότι το μεγάλο θέμα των ημερών που αφορά στο νομοσχέδιο της κυβέρνησης για τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, είναι στην πραγματικότητα η αποτύπωση σε νόμο του κράτους, εάν φυσικά επικυρωθεί από τη Βουλή των Ελλήνων, ενός κοινωνικά ώριμου αιτήματος.
«Στην ουσία του», τονίζει η δήμαρχος Καλαμαριάς, «αναφέρεται στην ελευθερία των ανθρώπων να ορίζουν τη ζωή τους και τη σχέση τους με μία πράξη διοικητικού χαρακτήρα, η οποία ορίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους. Επομένως, είναι υποχρέωση της πολιτείας στο πλαίσιο της ισονομίας να δίνει σε όλα τα άτομα τη δυνατότητα να προβαίνουν σε διοικητικές πράξεις, προκειμένου να ορίσουν τις ζωές τους».
Όσον αφορά δε στην έτερη και παράπλευρη συζήτηση για την τεκνοθεσία των ομόφυλων ζευγαριών, η κ. Αράπογλου θεωρεί πως πώς «είναι ένα σύνθετο ζήτημα, το οποίο πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο ευρύτερης κοινωνικής συζήτησης, καθώς έτσι ορίζονται και ζωές τρίτων και όχι μόνο των δύο γονέων».
Δήμος Θέρμης
Ως παλιός και έμπειρος αυτοδιοικητικός, ο Δήμαρχος Θέρμης Θεόδωρος Παπαδόπουλος επισημαίνει ότι είναι ένα σοβαρό ζήτημα που απασχολεί και την αυτοδιοίκηση, αλλά ξεκαθαρίζει πως ανεξαρτήτως της άποψης που μπορεί να έχει ο κάθε δήμαρχος θα εφαρμόσει το νόμο στην πράξη.
«Το θέμα όντως απασχολεί την κοινωνία, αλλά εμείς στον δήμο Θέρμης είμαστε ξεκάθαροι. Ως διοίκηση θα κάνουμε αυτό που ορίζει ο νόμος. Όταν ψηφιστεί το νομοσχέδιο και αποτελεί πλέον νόμο του κράτους ο δήμος θα τελεί γάμους ομόφυλων ζευγαριών.
Εξάλλου θα είναι υποχρεωμένος και εγώ προσωπικά εδώ και πολλά χρόνια έχω αναθέσει την αρμοδιότητα αυτή σε αντιδημάρχους μου, που τελούν τους πολιτικούς γάμους στο δημαρχείο. Αυτό θα συμβεί και τώρα, γιατί όταν κατατεθεί αίτηση στην αρμόδια υπηρεσία από ένα ζευγάρι ομόφυλων, εμείς δεν μπορούμε να μην το κάνουμε δεκτή, ανεξαρτήτως της άποψης που μπορεί να έχει ο καθένας» υπογράμμισε ο κ. Παπαδόπουλος.
Δήμος Κορδελιού Ευόσμου
Την κοινωνική διάσταση που λαμβάνει το θέμα του γάμου ομόφυλων ζευγαριών υπογραμμίζει ο Δήμαρχος Κορδελιού-Ευόσμου Λευτέρης Αλεξανδρίδης, σημειώνοντας ότι αφενός τέτοια ζητήματα θα πρέπει να αντιμετωπίζονται από την κεντρική πολιτεία με βαθύ σκεπτικισμό, αφετέρου όμως, τα δικαιώματα όλων των ανθρώπων πρέπει να γίνονται πάντοτε σεβαστά.
«Οποιοδήποτε ζήτημα διχάζει ή τείνει να διχάσει μία κοινωνία, απαιτεί λεπτούς χειρισμούς στη διαχείρισή του, διότι διαφορετικά το πιθανότερο είναι να αποβεί σε βάρος της ευνομούμενης κοινωνίας. Τέτοια ζήτημα θα πρέπει να αντιμετωπίζονται από την κεντρική πολιτεία με βαθύ σκεπτικισμό.
Τα δικαιώματα όλων των ανθρώπων πρέπει να γίνονται πάντοτε σεβαστά, ωστόσο, το ίδιο σεβαστές θα πρέπει να είναι και οι απόψεις της πλειοψηφίας του κοινωνικού συνόλου» τονίζει ο δήμαρχος και ξεκαθαρίζει ότι σε ό,τι αφορά την τέλεση των πολιτικών γάμων των ομόφυλων ζευγαριών, ένας αιρετός δεν μπορεί να παραβεί το νόμο.
Ο κ. Αλεξανδρίδης επισημαίνει ακόμη ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση και σε αυτή τη φάση έχει πολλά και σοβαρά προβλήματα και ο ρόλος του δημάρχου και των υπολοίπων αιρετών, κυρίως όσοι βρίσκονται σε θέσεις ευθύνης, είναι να αφιερώνουν όλο το χρόνο τους, για να ενσκύπτουν πάνω από αυτά, ώστε να δίνουν λύσεις.
Δήμος Βόλβης
Την άποψη ότι η πολιτεία, οι δήμοι και άλλοι φορείς οφείλουν να σέβονται τις ιδιαιτερότητες ατόμων και ομάδων διατυπώνει ο Δήμαρχος Βόλβης Διαμαντής Λιάμας, λέγοντας πως «τασσόμαστε υπέρ της ισότητας και της προστασίας των δικαιωμάτων όλων, χωρίς όμως περιττές εντάσεις και προκλήσεις».
Αναφέρει ότι το 2023 καταγράφηκαν στην Ελλάδα οι λιγότερες γεννήσεις τέκνων των τελευταίων 91 χρόνων. «Δεν μπορούμε», εξηγεί ο ίδιος, «να εθελοτυφλούμε όταν σταδιακά ερημώνουν και γηράσκουν τα χωριά μας. Οφείλουμε να δώσουμε προτεραιότητα και να στηρίξουμε με κάθε τρόπο τον θεσμό της παραδοσιακής οικογένειας, τον πιο σημαντικό πυλώνα της κοινωνίας μας».
Ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών, συνεχίζει ο δήμαρχος Βόλβης, όπως τουλάχιστον προκύπτει από τον διεξαγόμενο δημόσιο διάλογο, αποτελεί ζήτημα που διχάζει την κοινωνία, ανεξαρτήτως, μάλιστα, από τις πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές καταβολές των πολιτών. «Θεωρώ ότι πρέπει να εστιάζουμε στα ζητήματα που μας ενώνουν και όχι σε ζητήματα που μας διχάζουν.
Σεβόμαστε τις ιδιαιτερότητες ατόμων και ομάδων και τασσόμαστε υπέρ της ισότητας και της προστασίας των δικαιωμάτων όλων, χωρίς όμως περιττές εντάσεις και προκλήσεις. Εκτιμώ ότι τα όποια κενά ή προβλήματα υπάρχουν στην κείμενη νομοθεσία, θα μπορούσαν να επιλυθούν μέσα από νομοθετική βελτίωση των προβλέψεων για το Σύμφωνο Συμβίωσης, ώστε να ρυθμίζονται όλες οι πιθανές περιπτώσεις. Στην προσπάθεια να αποκατασταθούν κάποιες δυσλειτουργίες, ας μην κινδυνεύσουμε να δημιουργηθούν μεγαλύτερες» επισημαίνει ο κ. Λιάμας.
Δήμος Θερμαϊκού
Υπέρ μιας ανοιχτής κοινωνίας με ίσα δικαιώματα για τους πολίτες, δηλώνει ο Δήμαρχος Θερμαϊκού Θεόδωρος Τζέκος.
Παραδέχεται ότι το νομοσχέδιο άνοιξε μία μεγάλη συζήτηση για το αν θα πρέπει να νομιμοποιηθεί ή όχι ο γάμος ομόφυλων ζευγαριών.
«Προσωπικά θέλω μία κοινωνία ανοιχτή με σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα. Και ναι δεν θα έχω κανένα πρόβλημα να τελέσω ένα γάμο ομόφυλου ζευγαριού, όταν αυτό κατοχυρωθεί με νόμο του κράτους» σημειώνει ο δήμαρχος.
Δήμος Ωραιοκάστρου
Αντίθετος με την εισαγωγή του νομοσχεδίου για τα ομόφυλα ζευγάρια, από την κυβέρνηση, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση, εμφανίζεται ο Δήμαρχος Ωραιοκάστρου Παντελής Τσακίρης.
«Αυτή τη στιγμή η κοινωνία, οι πολίτες βρίσκονται αντιμέτωποι με πολύ σοβαρότερα προβλήματα, όπως το φάσμα της ακρίβειας και η συζήτηση κατά τη γνώμη μου ανοίγει σε λάθος ώρα» τονίζει, ενώ στο ερώτημα αν θα τελέσει γάμο ομόφυλων ζευγαριών στο δημαρχείο, ξεκαθαρίζει πως «ο δήμος θα κάνει αυτό που πρέπει και ορίζει ο νόμος. Δηλαδή θα τον εφαρμόσει».
Άρθρο της Φανής Σοβιτσλή για το makthes.gr