Οι Αυτοδιοικητικές εκλογές είναι πλέον προ των πυλών και χιλιάδες υποψήφιοι σε όλη την Ελλάδα μπήκαν ήδη στην προεκλογική κούρσα, διεκδικώντας μία θέση στα έδρανα των δημοτικών και περιφερειακών συμβουλίων που θα προκύψουν στην αναμέτρηση της 8ης Οκτωβρίου.
Για τους δημάρχους, τους προέδρους των δημοτικών συμβουλίων, τους δημοτικούς συμβούλους που θα εκλεγούν και τους αντιδημάρχους που θα οριστούν, εκτός από την ανάγκη τους να ασχοληθούν με τα κοινά, προσφέροντας στον τόπο τους και τους πολίτες, αναμφίβολα, μετρά και η αντιμισθία τους αξιώματος που θα υπηρετήσουν, η οποία σε γενικές γραμμές είναι υψηλότερη από το μισθό στην ελεύθερη αγορά ή και σε κάποιες περιπτώσεις του δημοσίου.
Και επειδή «κοντός ψαλμός αλληλούια», το υπουργείο Εσωτερικών φρόντισε ήδη και έδωσε στη δημοσιότητα τον «Οδηγό για την καταστατική θέση των αιρετών της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης», όπου παρουσιάζονται, μεταξύ άλλων, οι αποδοχές των αιρετών, σε μια προσπάθεια να γνωρίζουν όσοι εκλεγούν για πρώτη φορά το μισθολογικό χάρτη της αυτοδιοίκησης.
Σύμφωνα με αυτόν, το ύψος της αντιμισθίας των δημάρχων καθορίζεται με την υπ’ αριθ. 54698/5.10.2018 (Β’ 4704) κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Εσωτερικών.
Με τις αποφάσεις, αυτές, εκτός από το ύψος της αντιμισθίας των δημάρχων ορίζεται ότι οι έμμισθοι αντιδήμαρχοι λαμβάνουν το 50% της αντιμισθίας που αναλογεί στον δήμαρχο, ενώ οι πρόεδροι των δημοτικών συμβουλίων λαμβάνουν το 21% αυτής. Η αντιμισθία του συμπαραστάτη του δημότη και της επιχείρησης είναι ισόποση με την αντιμισθία του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου.
Πιο συγκεκριμένα, ο δήμαρχος της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης αλλά και των 15 ακόμη μεγαλουπόλεων που ο πληθυσμός τους είναι πάνω από 100.000, λαμβάνει 4.275 ευρώ, δηλαδή όσο και οι περιφερειάρχες, ενώ ικανοποιητικά αμείβονται και οι Αντιπεριφερειάρχες, αλλά και οι αντιδήμαρχοι των μεγαλουπόλεων.
Στη δεύτερη υψηλή κλίμακα είναι οι δήμαρχοι δήμων με πληθυσμό από 20.000-100.000 κατοίκους που αμείβονται με το ποσό των 3.420 ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι δήμαρχοι στην πρώτη κατηγορία, δηλαδή με πληθυσμό άνω των 100.000 πολιτών είναι και της Πάτρας, του Πειραιά, του Ηρακλείου, της Λάρισας, του Βόλου, του Περιστερίου, της Ρόδου, των Ιωαννίνων, των Χανίων, των Αχαρνών, της Νίκαιας, της Χαλκίδας, της Κέρκυρας, του Ευόσμου-Κορδελιού, του Παύλου Μελά (ΠΕ Θεσσαλονίκης) και της Καλλιθέας.
Σε αυτούς τους δήμους ο αντιδήμαρχος αμείβεται με 2.137,50 ευρώ, ενώ ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου με 900ευρώ. Στους πληθυσμιακά μικρότερους δήμους, 20.000 έως 100.000 κατοίκων, η αμοιβή του αντιδημάρχου φτάνει τις 1.710, ενώ ο πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου λαμβάνει μηνιαίως 720 ευρώ.
Οι αντίστοιχες αμοιβές σε δήμους κάτω από 20.000 κατοίκους για μεν τον δήμαρχο 2.565 ευρώ, για τον αντιδήμαρχο 1.282,50 ευρώ, ενώ για τον πρόεδρο του δημοτικού συμβουλίου 540 ευρώ.
Οι απολαβές των αιρετών αναλυτικά
Σύμφωνα με τον «Οδηγό για την καταστατική θέση των αιρετών της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης», που εξέδωσε το υπουργείο Εσωτερικών, για τον υπολογισμό της αντιμισθίας λαμβάνεται υπόψη ο μόνιμος πληθυσμός του δήμου, καθώς και ότι τα αποτελέσματα απογραφής πληθυσμού που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, κατά τη διάρκεια της δημοτικής περιόδου, επέρχονται από την έναρξη της νέας δημοτικής περιόδου.
Η λήψη αντιμισθίας δεν έχει υποχρεωτικό χαρακτήρα, εφόσον οι δήμαρχοι, οι έμμισθοι αντιδήμαρχοι, οι πρόεδροι των δημοτικών συμβουλίων και οι συμπαραστάτες του δημότη και της επιχείρησης έχουν τη δυνατότητα, με σχετική αίτησή τους προς την οικονομική υπηρεσία του δήμου, να την αρνηθούν ή να την παραχωρήσουν για οποιονδήποτε κοινωνικό σκοπό.
Οι αποδοχές των αιρετών της πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης, όπως διαμορφώνονται σήμερα, βάσει των προαναφερόμενων κοινών υπουργικών αποφάσεων, αποτυπώνονται στον παρακάτω πίνακα:
Αντιμισθία αιρετών πρωτοβάθμιας αυτοδιοίκησης
- Δήμαρχοι δήμων με πληθυσμό πάνω από 100.000 κατοίκους 4.275 ευρώ.
- Δήμαρχοι δήμων με πληθυσμό από 20.000-100.000 κατοίκους 3.420 ευρώ.
- Δήμαρχοι δήμων με πληθυσμό κάτω από 20.000 κατοίκους 2.565 ευρώ.
- Έμμισθοι αντιδήμαρχοι δήμων με πληθυσμό πάνω από 100.000 κατοίκους 2.137,50 ευρώ.
- Έμμισθοι αντιδήμαρχοι δήμων με πληθυσμό από 20.000-100.000 κατοίκους 1.710,00 ευρώ.
- Έμμισθοι αντιδήμαρχοι δήμων με πληθυσμό κάτω από 20.000 κατοίκους 1.282,50 ευρώ.
- Πρόεδροι δημοτικών συμβουλίων και συμπαραστάτες του δημότη και της επιχείρησης δήμων με πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων 897,75 ευρώ.
- Πρόεδροι δημοτικών συμβουλίων και συμπαραστάτες του δημότη και της επιχείρησης δήμων με πληθυσμό από 20.000-100.000 κατοίκους 718,20 ευρώ.
- Πρόεδροι δημοτικών συμβουλίων και συμπαραστάτες του δημότη και της επιχείρησης δήμων κάτω των 20.000 κατοίκων 538,65 ευρώ.
Σημειώνεται ότι η καταβολή της αντιμισθίας αρχίζει:
- Για τους δημάρχους, από την ημερομηνία εγκατάστασης της δημοτικής αρχής.
- Για τους έμμισθους αντιδημάρχους, από την ημερομηνία δημοσίευσης των αποφάσεων ορισμού τους.
- Για τους προέδρους των δημοτικών συμβουλίων, από την ημερομηνία εκλογής τους στο συγκεκριμένο αξίωμα.
- Για τους συμπαραστάτες του δημότη και της επιχείρησης, από την ημερομηνία δημοσίευσης της απόφασης εκλογής τους.
Ένας μισθός: Ή στο δήμο ή στο δημόσιο
Οι δήμαρχοι, οι έμμισθοι αντιδήμαρχοι, καθώς και οι πρόεδροι δημοτικών συμβουλίων και οι σύμβουλοι που έχουν περισσότερα από ένα αξιώματα στην τοπική αυτοδιοίκηση, λαμβάνουν τις απολαβές μόνο από ένα αξίωμα.
Οι παραπάνω επιλέγουν τις απολαβές που λαμβάνουν από κάθε αξίωμα, με υπεύθυνη δήλωση που υποβάλλεται και στους δύο φορείς.
Έτσι, για τους προέδρους ή αντιπροέδρους διοικητικού συμβουλίου ιδρύματος ή νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου ή Συνδέσμου, που έχουν παράλληλα για παράδειγμα την ιδιότητα του δημάρχου, αντιδημάρχου, προέδρου δημοτικού συμβουλίου ή προέδρου δημοτικής επιχείρησης, εφαρμογή έχει η παρ. 8 του άρθρου 92 του ν. 3852/2010 και τα ανωτέρω πρόσωπα επιλέγουν τις αποδοχές τις οποίες θα λάβουν με δήλωση τους προς τους δύο φορείς.
Επιλογή αντιμισθίας ή μισθού οργανικής θέσης αιρετοί οι οποίοι έχουν την υπαλληλική ιδιότητα δικαιούνται να επιλέξουν είτε την αντιμισθία, είτε τις πλήρεις αποδοχές της οργανικής τους θέσης. Σε κάθε περίπτωση οι δαπάνες βαρύνουν τον προϋπολογισμό του οικείου δήμου.
Ειδικότερα, δικαίωμα επιλογής μεταξύ της αντιμισθίας και των αποδοχών της οργανικής τους θέσης έχουν οι εξής κατηγορίες αιρετών: οι δήμαρχοι, οι έμμισθοι αντιδήμαρχοι, οι πρόεδροι των δημοτικών συμβουλίων όλων των δήμων ανεξαρτήτως πληθυσμού, οι οποίοι λαμβάνουν την ειδική άδεια άνευ αποδοχών του άρθρου 93 παρ. 1 του ν. 3852/2010 καθ΄ όλη τη διάρκεια της θητείας τους.
Τα παραπάνω πρόσωπα έχουν το δικαίωμα επιλογής, εφόσον είναι: δημόσιοι υπάλληλοι, υπάλληλοι Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ), υπάλληλοι κρατικών ΝΠΙΔ και δημοσίων επιχειρήσεων ή άλλων επιχειρήσεων, τη διοίκηση των οποίων ορίζει άμεσα ή έμμεσα το Δημόσιο με διοικητική πράξη ή ως μέτοχος, υπάλληλοι λοιπών ΝΠΙΔ.
Η ενάσκηση του εν λόγω δικαιώματος επιλογής των δημάρχων, των έμμισθων αντιδημάρχων και των προέδρων των δημοτικών συμβουλίων και της επιχείρησης λαμβάνει χώρα εντός αποκλειστικής προθεσμίας δέκα ημερών από την ανάληψη των καθηκόντων τους ως αιρετών, με δήλωσή τους στον οικείο δήμο και στο φορέα της οργανικής τους θέσης.
Πρόεδροι δημοτικών συμβουλίων
Ειδικά για τους προέδρους των δημοτικών συμβουλίων όλων των δήμων, ανεξαρτήτως πληθυσμού, κρίνεται σκόπιμο να διευκρινιστούν περαιτέρω τα εξής: Με τις διατάξεις του άρθρου 48 του ν. 5027/2023, στο ν. 3852/2010, με το οποίο δόθηκε η δυνατότητα στους προέδρους των δημοτικών συμβουλίων με οποιαδήποτε σχέση εργασίας κι εάν εργάζονται, να επιλέγουν, είτε την ειδική άδεια άνευ αποδοχών για όλη τη διάρκεια της θητείας τους, είτε ειδική άδεια 90 ημερών κατ’ έτος.
Στην περίπτωση λήψης ειδικής άδειας για όλη τη διάρκεια της θητείας τους, οι πρόεδροι επιλέγουν, είτε την αντιμισθία είτε τον μισθό της θέσης τους.
Στην περίπτωση λήψης της ειδικής άδειας των 90 ημερών, οι πρόεδροι λαμβάνουν σωρευτικά και την αντιμισθία και τον μισθό της θέσης τους, ο οποίος μειώνεται για κάθε μέρα χρήσης της άδειας, κατά το αντίστοιχο ημερομίσθιο, σύμφωνα με τις οργανικές διατάξεις του κάθε φορέα αναφορικά με την λήψη άδειας «άνευ αποδοχών».
Εάν για παράδειγμα πρόεδρος δημοτικού συμβουλίου λάβει μέσα σε ένα μήνα δύο μέρες ειδική άδεια από τον φορέα του, ο μηνιαίος μισθός του θα του καταβληθεί μειωμένος από αυτόν κατά το ημερομίσθιο που αντιστοιχεί στις δύο αυτές μέρες.
Αποζημιώσεις μελών δημοτικού συμβουλίου
Σον οδηγό για την καταστατική θέση των αιρετών λαμβάνονται υπόψη και οι αποζημιώσεις μελών δημοτικού συμβουλίου για τη συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου.
Τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου δικαιούνται αποζημίωση για τη συμμετοχή τους σε έναν ορισμένο αριθμό συνεδριάσεων, ο οποίος ορίζεται σε τέσσερις το ανώτερο ανά μήνα.
Δε δικαιούνται αποζημίωση τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου τα οποία λαμβάνουν αντιμισθία, δηλαδή ο δήμαρχος, οι έμμισθοι αντιδήμαρχοι και οι πρόεδροι των δημοτικών συμβουλίων, ακόμα και στην περίπτωση που οι τελευταίοι επιλέγουν τις αποδοχές της οργανικής τους θέσης κατά ενάσκηση του σχετικού δικαιώματός τους ή λαμβάνουν και την αντιμισθία και το μισθό της θέσης τους σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο ν. 3852/2010.
Επίσης, οι σύμβουλοι δεν δικαιούνται αποζημίωση για περισσότερες από μία συνεδριάσεις του δημοτικού συμβουλίου που πραγματοποιούνται την ίδια ημέρα, με μικρή ή καθόλου χρονική απόκλιση μεταξύ τους, καθώς και για συνεδριάσεις οι οποίες λαμβάνουν χώρα δια περιφοράς ή με τηλεδιάσκεψη.
Το ύψος της αποζημίωσης για κάθε συνεδρίαση, το οποίο καθορίζεται με απόφαση του οικείου δημοτικού συμβουλίου, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό που αντιστοιχεί στο 1,3% της αντιμισθίας του δημάρχου Αθηναίων ή Θεσσαλονίκης και διαμορφώνεται στο ανώτατο όριο που φτάνει 55,57 ευρώ.
Για όσους δημοτικούς συμβούλους, η κατοικία τους απέχει λιγότερο από 10 χλμ. από την δημοτική κοινότητα που φιλοξενεί την έδρα του δήμου, ή έχουν εκλεγεί στις εκλογικές περιφέρειες:
Α’ Θεσσαλονίκης (δηλαδή στους δήμους Αμπελοκήπων-Μενεμένης, Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς, Κορδελιού-Ευόσμου, Νεάπολης-Συκεών και Παύλου Μελά), το ανωτέρω ποσό, το οποίο καθορίζεται με απόφαση του οικείου δημοτικού συμβουλίου, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσοστό που αντιστοιχεί στο 70% του 1,3% της αντιμισθίας του δημάρχου Αθηναίων και διαμορφώνεται έτσι κατ’ ανώτατο όριο 38,89 ευρώ.
Τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου έχουν τη δυνατότητα να αρνηθούν την αποζημίωση που δικαιούνται ή να την παραχωρήσουν για οποιονδήποτε κοινωνικό σκοπό. Η άρνηση ή η παραχώρηση γνωστοποιείται με σχετική αίτηση του αιρετού προς την οικονομική υπηρεσία του οικείου δήμου.
Πρόεδροι δημοτικών κοινοτήτων
Στον πρόεδρο δημοτικής κοινότητας με πληθυσμό έως 300 κατοίκους, καθώς και στον πρόεδρο συμβουλίου δημοτικής κοινότητας με πληθυσμό άνω των 300 κατοίκων παρέχονται από τον δήμο έξοδα κίνησης για την άσκηση των καθηκόντων τους, τα οποία ορίζονται με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών, μετά από γνώμη της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ).
Τα έξοδα κίνησης διαμορφώνονται, σύμφωνα με την απόφαση υπουργού Εσωτερικών υπ’ αριθ. 74447/29.12.2010 «Καθορισμός εξόδων κίνησης προέδρου συμβουλίου δημοτικής κοινότητας, προέδρου συμβουλίου τοπικής κοινότητας και εκπροσώπου τοπικής κοινότητας» (Β’ 2044) ως εξής, βάσει της χιλιομετρικής απόστασης από την έδρα του δήμου:
Χιλιομετρική απόσταση από την έδρα του δήμου (μέτρα) – Έξοδα κίνησης μηνιαίως
- Από 0 έως 10.000 μ. 300 ευρώ
- Από 10.001 έως 20.000 μ. 350 ευρώ
- Από 20.001 μέτρα και άνω 400
Άρθρο της Φανής Σοβιτσλή για το makthes.gr