Παράνομη τοποθέτηση κάμερας από ένοικο σε κοινόχρηστους χώρους πολυκατοικίας. Εγκατάσταση κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης σε κοινόχρηστους χώρους της πολυκατοικίας.
ΕΦΕΤΕΙΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
Αριθμός απόφασης 328/2018
Σύμφωνα με το ιστορικό της υπόθεσης, ο ενάγων, ιδιοκτήτης διαμερίσματος σε πολυκατοικία στον Πειραιά, υποστήριξε ότι οι εναγόμενοι (σύζυγοι), οι οποίοι είναι συγκύριοι γειτονικού διαμερίσματος στο δικό του, εγκατέστησαν κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης (CCTV) με τέσσερις περιστρεφόμενες βιντεοκάμερες σε κοινόχρηστους χώρους της πολυκατοικίας.
Με τις κάμερες αυτές οι εναγόμενοι παρακολουθούσαν και βιντεοσκοπούσαν, μέσω κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης, εκτός άλλων, τη μοναδική είσοδο, από την οποία ο ενάγων είχε πρόσβαση στο διαμέρισμά του, ένα μέρος του εσωτερικού του μπαλκονιού του, την είσοδο του κοινόκτητου πάρκινγκ της πυλωτής αποκλειστικής χρήσης του και τον έμπροσθεν αυτής χώρο, καθώς και τη μοναδική είσοδο της άνω πολυκατοικίας και τον εσωτερικό χώρο αυτής.
Το Εφετείο Πειραιά απεφάνθη ότι, λόγω της τοποθέτησης των καμερών αυτών επλήγησαν ζωτικής σημασίας πτυχές της προσωπικότητας του ενάγοντος, «αφού οι εναγόμενοι είχαν τη δυνατότητα από το διαμέρισμά τους να παρακολουθούν ανά πάσα στιγμή τις κινήσεις του, να λαμβάνουν κάθε φορά την εικόνα του και να την επεξεργάζονται κατά βούληση, χωρίς τη συναίνεσή του. **Η αίσθησή του ότι ήταν πολύ πιθανό να βρίσκεται υπό παρακολούθηση στους παραπάνω χώρους επηρέασε σίγουρα τη συμπεριφορά του, καθώς τον έθεσε υπό έλεγχο και αδικαιολόγητο περιορισμό της ελευθερίας του ως εκδήλωση της προσωπικότητάς του και τον παρεμπόδισε στην ελεύθερη ανάπτυξη της κοινωνικής του δραστηριότητας και της ιδιωτικής του ζωής».
Περαιτέρω το Εφετείο Πειραιά στην απόφαση αυτή επισημαίνει αφενός μεν ότι «η εγκατάσταση και λειτουργία του επίμαχου κλειστού κυκλώματος βιντεοσκόπησης έχει διενεργηθεί, χωρίς να τηρηθούν οι απαιτούμενες από το νόμο προϋποθέσεις και δη η έγγραφη ενημέρωση του υποκειμένου των δεδομένων – ενάγοντος, η γνωστοποίηση στην Αρχή και η τήρηση της προθεσμίας διατήρησης των δεδομένων», αφετέρου δε «σε περίπτωση που ο υπεύθυνος επεξεργασίας έχει βάσιμες υπόνοιες περί διάπραξης εγκληματικής ενέργειας σε βάρος του από το υποκείμενο των δεδομένων, δεν δικαιούται χωρίς άλλη προϋπόθεση να εγκαταστήσει κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης με βιντεοσκόπηση υποκαθιστώντας τις αρμόδιες διωκτικές αρχές».
Τελικώς, το Εφετείο έκρινε ότι η πρωτόδικη απόφαση δεν έσφαλε, υποχρεώνοντας τους εναγόμενους:
α) αλληλεγγύως και εις ολόκληρον έκαστο να καταβάλουν στην ενάγουσα το ποσό των 5.869,40 ευρώ, με το νόμιμο τόκο από την επομένη της επίδοσης της αγωγής και μέχρι την εξόφληση (άρθρο 346 Α.Κ.) και
β) να άρουν την άνω προσβολή και να την παραλείπουν στο μέλλον, με την απειλή, για κάθε παράβαση της σχετικής υποχρέωσής τους, χρηματικής ποινής 200,00 ευρώ και προσωπικής κράτησης ενός μηνός (άρθρο 947 παρ. 1 Κ.Πολ.Δ.).
Απόσπασμα της απόφασης 328/2018 του Εφετείου Πειραιά
Μάλιστα, σε περίπτωση που ο υπεύθυνος επεξεργασίας έχει βάσιμες υπόνοιες περί διάπραξης εγκληματικής ενέργειας σε βάρος του από το υποκείμενο των δεδομένων, δεν δικαιούται χωρίς άλλη προϋπόθεση να εγκαταστήσει κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης με βιντεοσκόπηση υποκαθιστώντας τις αρμόδιες διωκτικές αρχές. Μόνον αυτές, μέσα στα όρια διερεύνησης του εγκλήματος, δικαιούνται να προβούν σε οιαδήποτε νόμιμη ενέργεια για τη συλλογή των αναγκαίων αποδεικτικών μέσων.
Τούτο μπορεί να πράξουν, αν πληροφορηθούν (π.χ. με μήνυση), ότι πρόκειται να διαπραχθεί έγκλημα, η αποκάλυψη του οποίου δεν είναι διαφορετικά δυνατή. Έτσι, ο προβαλλόμενος από τους εναγομένους σκοπός επεξεργασίας, δηλαδή η ασφάλεια των ιδίων και των ανηλίκων τέκνων τους εντός των κοινοχρήστων χώρων της πολυκατοικίας τους, σε καμία περίπτωση δεν αρκεί, ώστε να άρει τον παράνομο χαρακτήρα της εγκατάστασης και λειτουργίας του επίμαχου κλειστού κυκλώματος παρακολούθησης και βιντεοσκόπησης, διότι ο καταρχήν νόμιμος αυτός σκοπός επιβάλλεται να επιτευχθεί αποκλειστικά στο πλαίσιο, που προδιαγράφουν οι απαιτούμενοι όροι και προϋποθέσεις και δη οι επιταγές των διατάξεων των άρθρων 2 παρ. 1, 9Α, 19 παρ. 3 και 25 παρ. 1 του Συν/τος, των άρθρων 4, 5, 6, 11, 12 και 13 του ν. 2472/1997 και των άρθρων 6, 10, 11, 12, 13, 14 και 15 της Οδηγίας 1/2011 (σχετ. Απόφαση 3/2007 ΕΠΙΤΡΟΠΗ (ΑΡΧΗ) ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ).
Περαιτέρω, οι εναγόμενοι ισχυρίζονται ότι ο ενάγων επιδιώκει την επιδίκαση ποσού χρηματικής ικανοποίησης υπέρ του και σε βάρος τους καθ’ υπέρβαση των ορίων, που επιβάλλουν η καλή πίστη, τα χρηστά ήθη και ο κοινωνικός ή οικονομικός σκοπός του δικαιώματός του, δεδομένου ότι οι ίδιοι προέβησαν στην εγκατάσταση και θέση σε λειτουργία του επίμαχου κλειστού κυκλώματος βιντεοσκόπησης, προκειμένου να προληφθούν και να αποτραπούν μέλλουσες εγκληματικές ενέργειες του ενάγοντος και της συντρόφου του σε βάρος αυτών και των ανηλίκων τέκνων τους, ενώ δεν νοείται προσβολή της προσωπικότητας του ενάγοντος από το άνω κύκλωμα βιντεοσκόπησης, όταν προηγουμένως εκείνος και η σύντροφός του έχουν προβεί στα παραπάνω ποινικά αδικήματα σε βάρος αυτών και των ανηλίκων τέκνων τους (έργω και λόγω εξύβριση, απειλή με όπλο, κ.ά.).
Ο ισχυρισμός αυτός, κατά το πρώτο σκέλος του, κατά το οποίο επιχειρεί θεμελίωση στη διάταξη του άρθρου 281 Α.Κ, είναι απορριπτέος ως μη νόμιμος, καθόσον τα επικαλούμενα πραγματικά περιστατικά και αληθή υποτιθέμενα, δεν καθιστούν καταχρηστική και μη ανεκτή την άσκηση της κρινόμενης αγωγής, αφού με αυτήν επιδιώκεται η ικανοποίηση νόμιμου δικαιώματος του ενάγοντος, η άσκηση του οποίου ανήκει στη διακριτική του ευχέρεια, παρά μόνον, ενδεχομένως, δίδουν το δικαίωμα στους εναγόμενους να ασκήσουν εναντίον αυτού και της συντρόφου του αγωγή για χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης από προσβολή της προσωπικότητάς τους (Εφ.Θεσ. 733/2009, Τ.Ν.Π. ΝΟΜΟΣ), ενώ κατά το δεύτερο σκέλος του συνιστά απλώς άρνηση της βάσης της αγωγής (και δη επίκληση μη συνδρομής των προϋποθέσεων του ν. 2472/1997 και της οδηγίας 1/2011 σε συνδυασμό με αυτές των άρθρων 57, 59, 914, 926 και 932 Α.Κ) που έχει ήδη διερευνηθεί ανωτέρω στα πλαίσια της εξέτασης της ουσιαστικής βασιμότητας της αγωγής, αφού τα επικαλούμενα περιστατικά εμποδίζουν τη γέννηση του δικαιώματος του ενάγοντος (Εφ.Θεσ. 733/2009, ό.α.).
Κατόπιν τούτων αποδεικνύεται ότι, από την άνω παράνομη και υπαίτια συμπεριφορά των εναγομένων, επλήγη (προσεβλήθη) η προσωπικότητα του ενάγοντος στις εκφάνσεις, που προαναφέρθηκαν. Επομένως, οι εναγόμενοι υποχρεούνταν να άρουν την προσβολή, με την αφαίρεση των τεσσάρων καμερών βιντεοσκόπησης από τους περιγραφόμενους στο σκεπτικό της παρούσας κοινόχρηστους χώρους της πολυκατοικίας και να παραλείπουν στο μέλλον κάθε παρόμοια προσβολή του ενάγοντος.
Ακόμη, από την προσβολή της προσωπικότητάς του ο ενάγων υπέστη ηθική βλάβη, για την οποία δικαιούται εύλογη χρηματική ικανοποίηση από τους εναγόμενους που ευθύνονται σχετικά αλληλεγγύως και εις ολόκληρο (άρθρο 926 Α.Κ.), η οποία πρέπει να καθορισθεί, κατά την κρίση του Δικαστηρίου τούτου, με βάση το είδος, τη βαρύτητα, τη διάρκεια και τις συνθήκες τέλεσης της αδικοπραξίας, το βαθμό του πταίσματος των εναγομένων και την περιουσιακή και κοινωνική κατάσταση των μερών, σε 5.869,40 ευρώ, ήτοι στο ελάχιστο καταβλητέο ποσό κατ’ άρθρο 23 παρ. 2 Ν. 2472/1997, το οποίο κρίνεται εύλογο μετά τη στάθμιση των κατά νόμο στοιχείων και σύμφωνα και με τους κανόνες της ανθρώπινης εμπειρίας και λογικής.