Στόχος η διευκόλυνση των μετακινήσεων των πολιτών εντός της ΕΕ με ασφάλεια.
Όποιος πολίτης έχει ολοκληρώσει τη διαδικασία του εμβολιασμού, έχει αναρρώσει από την νόσο Covid-19 ή έχει αρνητικό τεστ Rapid ή PCR μπορεί από την Πέμπτη 1η Ιουλίου να παρουσιάζει το πιστοποιητικό για να διασχίσει τα ευρωπαϊκά σύνορα χρησιμοποιώντας το νέο «green pass», το Ευρωπαϊκό Ψηφιακό Πιστοποιητικό Covid-19.
Διαθέσιμο σε εκτυπωμένη ή ψηφιακή μορφή, το πιστοποιητικό περιέχει έναν QR Code που θα μπορεί να ελέγχεται από τις εταιρείες μετακινήσεων (αεροπλάνο, τρένο, πλοίο) και την αστυνομία.
Το πιστοποιητικό περιλαμβάνει στοιχεία ταυτότητας (όνομα, ημερομηνία γέννησης) και κυρίως πληροφορίες σχετικές με τον εμβολιασμό (τύπος εμβολίου, αριθμός δόσεων, ημερομηνία εμβολιασμού) ή, στην περίπτωση διαγνωστικού τεστ, ημερομηνία και τύπο του τεστ, θετικό ή αρνητικό αποτέλεσμα).
Το πιστοποιητικό είναι ίδιο στις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και έξι ακόμη ευρωπαϊκές χώρες (Ανδόρα, Ισλανδία, Λιχτενστάιν, Μονακό, Νορβηγία, Ελβετία), ενώ οι κανόνες εισόδου και εξόδου ποικίλουν ανάλογα με τον προορισμό.
Για την είσοδο σε μία ευρωπαϊκή χώρα από μία άλλη ευρωπαϊκή χώρα απαιτείται είτε πιστοποίηση ενός ολοκληρωμένου σχήματος εμβολιασμού (δύο εβδομάδες μετά την δεύτερη δόση ή τέσσερις εβδομάδες για το εμβόλιο της Johnson&Johnson) είτε τεστ PCR ή αντιγόνου μέχρι 72 ωρών.
Αυτή η χρονική διάρκεια του τεστ μειώνεται στις 48 ώρες σε ορισμένες χώρες, ενώ θετικό τεστ (συνήθως έξι μηνών και κάτω) μπορεί επίσης να γίνει δεκτό ως απόδειξη ανάρρωσης έπειτα από προσβολή από την νόσο.
Για τις χώρες όπου το «green pass» δεν είναι ακόμη έτοιμο, προβλέπεται μεταβατική περίοδος έξι εβδομάδων (μέχρι τις 12 Αυγούστου), κατά την διάρκεια της οποίας άλλα έγγραφα, όπως πιστοποιητικό εμβολιασμού σε μορφή χαρτιού, μπορούν να παρουσιαστούν στα σύνορα.
Τι είναι το ψηφιακό πιστοποιητικό και πότε εκδίδεται
Το έγγραφο με το οποίο ένας πολίτης μπορεί να ταξιδέψει ταχύτερα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και εκδίδεται:
- αν ο ενδιαφερόμενος έχει ολοκληρώσει τη διαδικασία του εμβολιασμού του
- αν ο ενδιαφερόμενος έχει νοσήσει κατά τους τελευταίους μήνες,
- αν ο ενδιαφερόμενος έχει υποβληθεί πρόσφατα σε διαγνωστικό έλεγχο (PCR ή rapid test).
Σημειώνεται πως σε περίπτωση που έχει υποβληθεί σε περισσότερους του ενός διαγνωστικών ελέγχων, το πιστοποιητικό εκδίδεται με το αποτέλεσμα του πιο πρόσφατου.
Από πότε ισχύει
Τίθεται σε εφαρμογή επισήμως από την Ευρωπαϊκή Ένωση από την 1η Ιουλίου 2021. Η Ελλάδα ωστόσο το εφαρμόζει από την 1η Ιουνίου και μέχρι την 1η Ιουλίου η πιστοποίησή του κατά τους ελέγχους γίνεται σε συνεργασία με χώρες οι οποίες έχουν αντιστοίχως ετοιμάσει το δικό τους σχετικό έγγραφο.
Πόσο θα διαρκεί
Κάθε κράτος έχει την ευχέρεια να προσδιορίζει τους χρόνους που καθορίζουν το κατά πόσο τα παραπάνω καθιστούν ένα πιστοποιητικό εν ισχύι. Συνιστάται στους ταξιδιώτες να απευθύνονται στις αρμόδιες αρχές ώστε να γνωρίζουν αν το πιστοποιητικό τους βρίσκεται σε ισχύ. Σχετικές ανακοινώσεις θα γίνουν από την ΕΕ το επόμενο διάστημα.
Τι θα γίνει με το πιστοποιητικό που εκδίδεται ήδη
Η Ελλάδα μέχρι στιγμής εκδίδει πιστοποίηση συμμετοχής στον εμβολιασμό η οποία θα ισχύει ακόμα και μετά την υιοθέτηση του EU Digital COVID Certificate. Μάλιστα αυτή θα είναι έγκυρη σε περίπτωση ελέγχου για ταξίδια με πλοίο ή αεροπλάνο εντός της χώρας και για όσο ισχύουν περιορισμοί για τις μετακινήσεις στα νησιά. Για τα ταξίδια στο εξωτερικό, ωστόσο, θα χρησιμοποιείται το Ψηφιακό Πιστοποιητικό.
Μπορώ να ταξιδέψω χωρίς αυτό;
Η ελεύθερη μετακίνηση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μπορεί να εμποδιστεί καθώς αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα. Σε περίπτωση που πολίτης που δεν το έχει, επιθυμεί να ταξιδέψει, θα πρέπει είτε να το εκδώσει είτε να ακολουθήσει τα μέτρα που έχει θέσει η χώρα προορισμού του.
Πώς θα διευκολύνει την ελεύθερη κυκλοφορία
Θα γίνεται δεκτό σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Κάθε πολίτης που το διαθέτει θα πρέπει να εξαιρείται από τους περιορισμούς της ελεύθερης κυκλοφορίας με τον ίδιο τρόπο όπως και οι πολίτες του κράτους μέλους που επισκέπτεται.
Πώς θα εκδίδεται
Αρμόδιες για την έκδοση του πιστοποιητικού θα είναι οι εθνικές αρχές κάθε χώρας. Σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα, αρχικά το Ευρωπαϊκό Ψηφιακό Πιστοποιητικό COVID θα εκδίδεται δωρεάν από τους πολίτες μέσω του gov.gr είτε χρησιμοποιώντας τους προσωπικούς τους κωδικούς πρόσβασης στο Taxisnet, είτε τον ΑΜΚΑ και θα μπορούν να το φέρουν σε ψηφιακή μορφή ή εκτυπωμένο.
Πώς θα εκδίδεται εάν ο πολίτης δεν έχει πρόσβαση σε ψηφιακές υπηρεσίες
Εντός των επόμενων ημερών θα μπορεί να εκδίδεται και μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ).
Ποια προσωπικά δεδομένα περιέχει
Φέρει κωδικό QR με ψηφιακή υπογραφή, ενώ το περιεχόμενό του αναγράφεται τόσο στην εθνική γλώσσα, όσο και στα αγγλικά, ώστε να είναι έγκυρο σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Επίσης θα περιέχει μόνο τις απαραίτητες βασικές πληροφορίες, όπως ονοματεπώνυμο, ημερομηνία γέννησης, ημερομηνία έκδοσης, πληροφορίες σχετικά με το εμβόλιο/την εξέταση/την ανάρρωση και έναν μοναδικό αναγνωριστικό κωδικό.
Πώς ελέγχεται η γνησιότητά του
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δημιουργήσει μια πύλη μέσω της οποίας όλες οι υπογραφές των πιστοποιητικών θα μπορούν να επαληθευτούν σε όλη την ΕΕ. Τα προσωπικά δεδομένα του κατόχου του Ευρωπαϊκού Ψηφιακού Πιστοποιητικού COVID δεν περνούν μέσω της πύλης, αφού αυτό δεν είναι αναγκαίο για την επαλήθευση της ψηφιακής υπογραφής.
Το EU Digital COVID Certificate υλοποιείται στη χώρα μας από το ΕΔΥΤE και την ΗΔΙΚΑ, με τη συμμετοχή της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων Δημόσιας Διοίκησης και την εποπτεία του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης.