“Το ζήτημα της λίμνης Κορώνειας δυστυχώς δεν έχει βρει ακόμα τη λύση που απαιτείται όλα αυτά τα χρόνια ώστε να μπορούμε να μιλάμε ξεκάθαρα για την αποκατάστασή της”, δήλωσε ο Δήμαρχος Λαγκαδά Ιωάννης Ταχματζίδης, μιλώντας στο cityportal.
Πρόσθεσε δε, ότι οι μέχρι τώρα ενέργειες για την εξυγίανση της λίμνης δεν απέτρεψαν την οικολογική καταστροφή. ”Ίσως ακουστούμε γραφικοί, αλλά ό,τι έγινε μέχρι τώρα είναι ασπιρίνη στον καρκίνο” επεσήμανε χαρακτηριστικά ο Δήμαρχος Λαγκαδά.
Σημειώνεται ότι πρόσφατα η Οικονομική Επιτροπή ενέκρινε τη συμμετοχή του Δήμου Λαγκαδά στην περιβαλλοντική αναβάθμιση της λίμνης Κορώνειας. Άναψε το πράσινο φως για τη σύναψη Προγραμματικής Σύμβασης που αφορά την υλοποίηση του έργου «Καθαρισμός Λεκάνης Αναρρύθμισης στην περιοχή της λίμνης Κορώνειας».
Το έργο κόστους 800.000 ευρώ που χρηματοδοτείται από το Πράσινο Ταμείο, έχει στόχο την καλύτερη διαχείριση των νερών των χειμάρρων Σχολαρίου και Λαγκαδικίων για την αποκατάσταση της λίμνης, ώστε στην Κορώνεια να καταλήγουν μόνο νερά και όχι φερτά υλικά. Στο έργο καθαρισμού, εκτός του Δήμου Λαγκαδά, συμμετέχουν ο Δήμος Βόλβης, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και η Εγνατία Οδός ΑΕ.
Σύντομο Ιστορικό
Μέχρι πριν από μερικές χιλιάδες χρόνια, η Κορώνεια και η γειτονική λίμνη Βόλβη ήταν ενωμένες σε έναν μεγάλο υδάτινο όγκο που έφτανε σε βάθος τα 110 μέτρα. Αργότερα, η ενιαία λίμνη άρχισε να συρρικνώνεται, αφήνοντας πίσω της δύο μικρότερες λίμνες.
Παρά τη συρρίκνωση, η Κορώνεια ήταν μέχρι τη δεκαετία του 1970 η πέμπτη μεγαλύτερη της Ελλάδας και ήταν σημαντική πηγή αλιευμάτων. Έκτοτε όμως η έκτασή της έχει μειωθεί από τα 45 χιλιάδες στρέμματα σε μόλις 10.000 στρέμματα.
ΛΙΜΝΗ ΚΟΡΩΝΕΙΑ ΑΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΦΛΑΜΙΝΓΚΟ
Η περιβαλλοντική υποβάθμιση της Λίμνης Κορώνειας ξεκινά από τη δεκαετία 1990.
Το 2004 τέθηκε σε εφαρμογή σχέδιο για την αποκατάσταση του οικοσυστήματος της λίμνης, χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Μετά από επανειλημμένες συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που ακολούθησαν -χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα-, το 2011 ασκήθηκε προσφυγή κατά του ελληνικού κράτους στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Έναν χρόνο μετά, το Υπουργείο Περιβάλλοντος ενέκρινε κονδύλιο ύψους 600.000 ευρώ προς την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για έργα αποκατάστασης. Το 2013 ελήφθη καταδικαστική απόφαση, λόγω ανεπάρκειας στην εφαρμογή των απαραίτητων μέτρων. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο καταδίκασε την Ελλάδα για τη συρρίκνωση και υποβάθμιση της λίμνης, η οποία προστατεύεται από τη συνθήκη Ramsar. Το υπουργείο Περιβάλλοντος ενέκρινε τότε κονδύλια για έργα εκτροπής χειμάρρων προκειμένου να ανέβει η στάθμη της Κορώνειας.
Όπως φαίνεται όμως από την ιστορία, η οριστική λύση δεν δόθηκε… και φτάσαμε στην τεράστια οικολογική καταστροφή του 2019. Σύμφωνα με τη Δρ. του ΑΠΘ Μαρία Μουστάκα, αιτία της καταστροφής δεν ήταν μόνο η ανομβρία. «Η κατάρρευση του τροφικού πλέγματος δεν αντανακλά στατικά φαινόμενα που σχετίζονται με το κλίμα ή τυχαία γεγονότα που συνέβησαν τον Σεπτέμβριο ή τον Αύγουστο του 2019, γιατί έως τις αρχές Ιουλίου έχουμε ολοκλήρωση ενός συνόλου επιμέρους οικολογικών διεργασιών που αποτελούν ξεχωριστά η καθεμία αιτία του μαζικού θανάτου ζωικών οργανισμών εξαρτώμενες όμως όλες από την κακή ποιότητα νερού» εξήγησε.
Αξέχαστες παραμένουν οι εικόνες από την κατάσταση της λίμνης τον Σεπτέμβρη του 2019, την τεράστια οικολογική καταστροφή με τα νεκρά ψάρια.
Παρά την καταδίκη της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο και τα μέτρα που υποχρεώθηκε να λάβει η χώρα, η λίμνη Κορώνεια κινδύνευσε άμεσα με ακόμα μια οικολογική κατάρρευση, το 2020. Η πολυπόθητη λύση θα μπορούσε να δοθεί μόνο με έργα που θα επιτρέψουν την ανανέωση των νερών, σύμφωνα με μελέτες και διαβουλεύσεις των ειδικών.
Το καλοκαίρι του 2021 η στάθμη της λίμνης είχε πέσει περί τα 15 εκατοστά και σήμανε συναγερμός για ακόμα μια φορά, στον φορέα διαχείρισης Κορώνειας – Βόλβης – Χαλκιδικής. Λόγω της πρωτοφανούς ανομβρίας και του παρατεταμένου καύσωνα, ο υγρότοπος της Θεσσαλονίκης έχει χάσει από τη στάθμη του περίπου 15 εκατοστά. Μάλιστα σύμφωνα με τις μετρήσεις η αγωγιμότητά της ήταν σε οριακό σημείο και ανησυχούσαν οι φορείς να μην ξαναζήσει η λίμνη στιγμές του 2019.
Σύμφωνα με την Καθημερινή, η Επιτροπή με επιστολή της τον Σεπτέμβριο του 2021 ζητεί να πληροφορηθεί αν:
• Η κατάσταση των υδάτων της λίμνης χαρακτηρίζεται πλέον ικανοποιητική.
• Οι γεωτρήσεις έχουν όλες αδειοδοτηθεί και η αδειοδοτούσα αρχή μπορεί να παρακολουθεί στενά τις ποσότητες νερού που καταναλώνονται.
• Έχει περιοριστεί η άρδευση στην περιοχή.
• Η κατάσταση των ειδών και των προστατευόμενων οικοτόπων στην περιοχή είναι σύμφωνη με την κοινοτική νομοθεσία.
Η απάντηση του υπουργείου Περιβάλλοντος δόθηκε στα μέσα Νοεμβρίου και όπως αναφέρει η Καθημερινή, μεταξύ άλλων επισημαίνει:
«Ανοιχτά» αρκετά ζητήματα για τη σωτηρία της λίμνης, παρά τις σημαντικές προσπάθειες – Η επιστολή των κοινοτικών αρχών και η απάντηση του υπουργείου Περιβάλλοντος.
• Ο οικισμός του Λαγκαδά καλύπτεται πλέον από αποχέτευση και οι εκροές του βιολογικού καθαρισμού είναι εντός ορίων (σ.σ. να σημειωθεί πάντως ότι σύμφωνα με τη βάση δεδομένων του υπουργείου Περιβάλλοντος για τους βιολογικούς καθαρισμούς, η περιοχή δεν θεωρείται ακόμα σε συμμόρφωση).
• Η μέγιστη στάθμη της λίμνης Κορώνειας παρατηρήθηκε τα έτη 2015 και 2016 (περίπου 2,5 μ.) εξαιτίας κυρίως των υψηλών βροχοπτώσεων κατά την υδρολογική περίοδο 2014-2015. Εκτοτε σημειώθηκε σταδιακή πτώση της στάθμης εξαιτίας της μείωσης των βροχοπτώσεων με αποτέλεσμα το έτος 2019 η στάθμη στη λίμνη να πέσει στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων ετών. Το 2020 και 2021 παρατηρήθηκε άνοδος της στάθμης στα προ του 2019 επίπεδα.
• Στις δειγματοληψίες που πραγματοποίησε ο φορέας διαχείρισης Κορώνειας – Βόλβης (απορροφήθηκε πρόσφατα από τον ΟΦΥΠΕΚΑ), για την αποτύπωση της φυσικοχημικής κατάστασης του νερού, αναφέρεται ότι οι τιμές της ενεργού οξύτητας του νερού υπερέβησαν πολλές φορές το όριο, ενώ οι τιμές του φωσφόρου και του ολικού αζώτου παρουσίασαν περιστασιακά υπερβάσεις.
• Στην ανάλυση δειγμάτων φυτοπλαγκτόν διαπιστώθηκε η παρουσία κυανοβακτηρίων που είναι δυνάμει τοξικά αλλά όχι σε υψηλές συγκεντρώσεις.
• Σε δύο δειγματοληψίες που πραγματοποιήθηκαν σε ψάρια, τα αποτελέσματα των αναλύσεων ήταν εντός των φυσιολογικών ορίων.
• Η παρουσία της ορνιθοπανίδας στην περιοχή έχει ανακάμψει και μάλιστα το 2021 κατεγράφη πρωτοφανής αύξηση του πληθυσμού των αργυροπελεκάνων.
Η ελληνική πλευρά υποστηρίζει ότι τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν το 2019 οφείλονται στη χαμηλή στάθμη της Κορώνειας εκείνη την περίοδο. «Η κατάσταση της ποιότητας των υδάτων της λίμνης δεν έχει φτάσει ακόμη σε ικανοποιητικά επίπεδα αλλά υπάρχει μια σταθερή κατάσταση ως βάση, για την περαιτέρω ανάκαμψή της», αναφέρει. Τέλος, όσον αφορά τις γεωτρήσεις, σημειώνει ότι έχουν απαγορευτεί οι νέες, ενώ οι υφιστάμενες είναι 1.377 (!). Η εγκατάσταση υδρόμετρων είναι υποχρεωτική, αλλά δεν έχει προχωρήσει σημαντικά.
Συμμετοχή του Δήμου Λαγκαδά στην επιχείρηση διάσωσης
Σημειώνεται ότι η Οικονομική Επιτροπή ενέκρινε τη συμμετοχή του Δήμου Λαγκαδά στην περιβαλλοντική αναβάθμιση της λίμνης Κορώνειας. Δόθηκε μάλιστα το πράσινο φως για τη σύναψη Προγραμματικής Σύμβασης που αφορά την υλοποίηση του έργου «Καθαρισμός Λεκάνης Αναρρύθμισης στην περιοχή της λίμνης Κορώνειας».
Το έργο κόστους 800.000 ευρώ που χρηματοδοτείται από το Πράσινο Ταμείο, έχει στόχο την καλύτερη διαχείριση των νερών των χειμάρρων Σχολαρίου και Λαγκαδικίων για την αποκατάσταση της λίμνης, ώστε στην Κορώνεια να καταλήγουν μόνο νερά και όχι φερτά υλικά. Στο έργο καθαρισμού, εκτός του Δήμου Λαγκαδά, συμμετέχουν ο Δήμος Βόλβης, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας και η Εγνατία Οδός ΑΕ
cityportal.gr