Σημαντικές αλλαγές θα επιφέρει το σχέδιο νόμου που αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή έως το τέλος του μήνα για τα εργασιακά από τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστή Χατζηδάκη.
Με το ίδιο νομοσχέδιο, νομοθετείται:
- Η τηλεργασία με την θεσμοθέτηση όρων και προϋποθέσεων για εργοδότες και εργαζόμενους,
- Αλλάζει ο συνδικαλιστικός νόμος,
- Θεσμοθετείται το «Εργάνη IΙ» και η ψηφιακή κάρτα απασχόλησης.
- Αύξηση των ημερών της άδειας πατρότητας και η χορήγηση επιπλέον γονικής άδειας 6 μηνών και στους δύο γονείς με αποδοχές τους δυο πρώτους μήνες από τον ΟΑΕΔ.
Ωράριο
Σύμφωνα με τις υπάρχουσες πληροφορίες, το σχέδιο νόμου προβλέπει την απασχόληση των ιδιωτικών υπαλλήλων έως και 10 ώρες την ημέρα χωρίς επιπλέον αμοιβή. Οι εργοδότες, κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, θα έχουν την δυνατότητα να απασχολούν επιπλέον δυο ώρες την ημέρα το προσωπικό και εντός εξαμήνου να εξοφλούν τις επιπλέον ώρες με αντίστοιχη μείωση ωρών σε άλλες εργάσιμες ημέρες ή με ρεπό ή με ημέρες άδειας.
Υπερωρίες
Προβλέπεται να αυξηθεί το πλαφόν των υπερωριών στις 180 ώρες. Σήμερα, το ανώτατο όριο είναι 48 ώρες ανά 6μηνο για εργαζόμενους σε βιομηχανικές, βιοτεχνικές επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και εργασίες και 120 ώρες στους υπόλοιπους κλάδους το έτος.
Ο μέσος όρος των ωρών εβδομαδιαίας εργασίας για ένα έτος, στις οποίες δεν περιλαμβάνονται οι ώρες της υπερεργασίας και των νόμιμων υπερωριών της περιόδου μειωμένης απασχόλησης, παραμένει στις 40 ώρες (για όσους εργάζονται με 5ήμερο 8ωρο), ενώ με συνυπολογισμό των ανωτέρω ωρών υπερεργασίας και νομίμων υπερωριών, δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει τις 48 ώρες. Την έγκριση για την μεταβολή των ωρών απασχόλησης θα δίνεται από το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας μετά από προσφυγή του εργοδότη, αν δεν είναι εφικτό να υπογραφεί επιχειρησιακή σύμβαση.
Ηλεκτρονική κάρτα – Ψηφιακό ωράριο
Με την εφαρμογή του ψηφιακού ωραρίου ανοίγει ο δρόμος για την εφαρμογή της ηλεκτρονικής κάρτας του εργαζόμενου που θα είναι συνδεδεμένη με το σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ» σε πραγματικό χρόνο. Στόχος είναι να καταγράφεται η ώρα εισόδου και εξόδου των εργαζομένων σε ηλεκτρονικό ρολόι παρουσίας προσωπικού (ωρομέτρηση) και να διαβιβάζονται αυτόματα με ηλεκτρονικό τρόπο στο σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ», όπου και θα διασταυρώνονται. Η χρήση της ηλεκτρονικής κάρτας ήδη βρίσκεται σε λειτουργία σε μεγάλες επιχειρήσεις, ενώ σταδιακά θα εφαρμοστεί στο σύνολο της ιδιωτικής οικονομίας.
Απεργία με ηλεκτρονική ψηφοφορία
Για πρώτη φορά σε δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο θα προβλέπεται, για την λειτουργία του κράτους, η ύπαρξη προσωπικού ασφαλείας κατά την διάρκεια απεργίας σε τομείς ζωτικής σημασίας, ενώ θα τροποποιηθούν προνόμια των συνδικαλιστών και θα ενεργοποιηθούν ποινές προκειμένου να μην παραλύει ο ιδιωτικός και ο δημόσιος τομέας.
Οι αλλαγές που προωθούνται στο συνδικαλιστικό νόμο είναι οι εξής:
Στο σχέδιο νόμου θα προβλέπεται συγκεκριμένος αριθμός εργαζομένων που θα πρέπει να εργαστούν ως προσωπικό ασφαλείας, οι οποίοι θα γνωστοποιούνται στην επιχείρηση. Σε περίπτωση που δεν τηρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις λειτουργίας των συνδικάτων θα υπάρχουν ποινές, ενώ για παράνομες και καταχρηστικές απεργίες εξετάζεται το ενδεχόμενο διεκδίκησης από τον εργοδότη αποζημίωσης.
- Αλλάζουν τα όρια προστασίας των συνδικαλιστών για την απόλυση τους μετά την λήξη της θητείας, ενώ μειώνεται ο αριθμός των μελών της διοίκησης που προστατεύονται με βάση τον αριθμό των μελών της οργάνωσης.
- Μειώνονται οι μέρες αδικαιολόγητης απουσίας συνδικαλιστών από την εργασία τους, από 7 ημέρες που είναι σήμερα. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ημέρες περιορίζονται σε 3 αδικαιολόγητες.
- Στους όρους απόλυσης δεν συμπεριλαμβάνεται η άσκηση των καθηκόντων τους, ενώ στους όρους απόλυσή θα συμπεριληφθεί η περίπτωση να υπάρχει ποινικό αδίκημα ή η υποβολή μήνυσης. Ακόμη εξετάζεται στους λόγους απόλυσης των συνδικαλιστών να συμπεριληφθεί το ενδεχόμενο να εμποδίζουν την απασχόληση εργαζόμενων που δεν επιθυμούν να συμμετάσχουν στην απεργιακή κινητοποίηση.
- Την αναβάθμιση της Επιτροπής Πρόνοιας των συνδικαλιστών, με τον πρόεδρο από πρωτοδίκη να αναβαθμίζεται σε εφέτη.
- Για τη λήψη απεργιακής κινητοποίησης θα ισχύει όπως και σήμερα η 24ωρη προηγουμένως ενημέρωση του εργοδότη με την πλήρη καταγραφή όλων των αιτημάτων των εργαζομένων.
- Η νέα διάταξη για ηλεκτρονική ψηφοφορία για την πραγματοποίηση απεργίας θα εφαρμοστεί σε συνδυασμό με την ισχύουσα διάταξη που προβλέπει την παρουσία του 50% των οικονομικά ενεργών μελών της πρωτοβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης στη γενική συνέλευση, ώστε να τεκμαίρεται απαρτία και να λαμβάνεται έγκυρη απόφαση για απεργία.
- Ο εργοδότης θα είναι υποχρεωμένος να παρέχει στο σωματείο, συνδικαλιστική οργάνωση, διαδικτυακό τόπο στον οποίο θα έχουν πρόσβαση οι εργαζόμενοι της επιχείρησης προκειμένου να ενημερώνονται για τις αποφάσεις και τις ανακοινώσεις. Με αυτό τον τρόπο δεν θα είναι απαραίτητο να υπάρχει πίνακας ανακοινώσεων.
Τηλεργασία
Νέους όρους περιλαμβάνει το νέο θεσμικό πλαίσιο για την εξ αποστάσεως εργασία, τηλεργασία, η οποία θα αποφασίζεται κατόπιν συμφωνίας εργοδότη και εργαζομένου. Ο εργοδότης υποχρεούται να τηρεί το ωράριο εργασίας και να σέβεται την ιδιωτική ζωή του τηλεργαζόμενου.
Απαγορεύεται ρητά η χρήση της κάμερας (web cam για τον έλεγχο του τηλεργαζομένου. Αν τεθεί σε λειτουργία οιοδήποτε σύστημα ελέγχου, αυτό πρέπει να σέβεται τη νομοθεσία περί δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, να επιβάλλεται από τις λειτουργικές ανάγκες της επιχείρησης και να περιορίζεται στο πλαίσιο του επιδιωκόμενου σκοπού.
Στην περίπτωση δε που ο εργοδότης δεν προμηθεύσει τον εξοπλισμό στον τηλεργαζόμενο ή δεν καλύψει το κόστος χρήσης αυτού και σε κάθε περίπτωση το κόστος συντήρησης και αποκατάστασης των βλαβών, είναι ανίσχυρη η συμφωνία περί τηλεργασίας και η εργασία παρέχεται στις εγκαταστάσεις του εργοδότη.
Εντός οκτώ (8) ημερών από την έναρξη της τηλεργασίας, ο εργοδότης υποχρεούται να γνωστοποιήσει, εγγράφως, με οποιοδήποτε πρόσφορο τρόπο, ακόμη και με προώθηση μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, προς τον εργαζόμενο το σύνολο των πληροφοριών που αναφέρονται στην εκτέλεση της εργασίας, συμπεριλαμβανομένων όλων των στοιχείων του Π.Δ. 156/1994 (Α 102), καθώς και τουλάχιστον των εξής:
- Τα λεπτομερή καθήκοντα του τηλεργαζομένου.
- Το ωράριο εργασίας του εργαζομένου.
- Τον τρόπο υπολογισμού και την ανάλυση του πρόσθετου κόστους με το οποίο επιβαρύνεται περιοδικώς ο τηλεργαζόμενος από την τηλεργασία, ιδίως το κόστος τηλεπικοινωνιών, τον εξοπλισμό και τη συντήρησή του.
- Το συνολικό αυτό πρόσθετο κόστος, το οποίο μπορεί να συμφωνηθεί σε σταθερό ποσό που να υπερκαλύπτει το πραγματικό, καλύπτει ο εργοδότης σε μηνιαία βάση, δεν αποτελεί αποδοχές αλλά κάλυψη λειτουργικών δαπανών, δεν υπόκειται σε φόρο ή ασφαλιστικές εισφορές και σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής του, ισχύουν αναλογικώς τα προβλεπόμενα στο άρθρο μόνο του Α.Ν. 690/45, όπως ισχύει, και στο τρίτο εδάφιο της παραγράφου 7 του Ν. 2112/1920 (Α 67), όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 58 του Ν. 4635/2019 (Α 167) και ισχύει.
- Τον αναγκαίο για την παροχή τηλεργασίας εξοπλισμό, τον οποίο διαθέτει ο τηλεργαζόμενος ή του παρέχει ο εργοδότης, και τις διαδικασίες τεχνικής υποστήριξης, συντήρησης και αποκατάστασης των βλαβών του εξοπλισμού αυτού, το κόστος των οποίων καλύπτει ο εργοδότης.
- Αν ο εξοπλισμός ανήκει στον εργαζόμενο, στη σύμβαση προσδιορίζεται και ο τρόπος αποκατάστασης του κόστους χρήσης του για την τηλεργασία.
-
Αν ο εργοδότης δεν προμηθεύσει τον εξοπλισμό αυτό στον τηλεργαζόμενο ή δεν καλύψει το κόστος χρήσης αυτού και σε κάθε περίπτωση το κόστος συντήρησης και αποκατάστασης των βλαβών, είναι ανίσχυρη η συμφωνία περί τηλεργασίας και η εργασία παρέχεται στις εγκαταστάσεις του εργοδότη.
- Οποιουσδήποτε περιορισμούς στη χρήση του εξοπλισμού ή εργαλείων πληροφορικής, όπως το διαδίκτυο, και τις κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασής των.
- Την ιεραρχική σύνδεση του τηλεργαζομένου με τους προϊσταμένους του στην επιχείρηση, τις διαδικασίες αναφοράς και αξιολόγησης του τηλεργαζομένου.
- Τυχόν συμφωνία περί τηλε-ετοιμότητας, τα χρονικά όρια αυτής και τις προθεσμίες ανταπόκρισης του ΣΕΠΕ εργαζομένου.
- Τους όρους υγιεινής και ασφάλειας της τηλεργασίας και τις διαδικασίες αναγγελίας εργατικού ατυχήματος, που ο τηλεργαζόμενος οφείλει σε κάθε περίπτωση να τηρεί, σύμφωνα με την παράγραφο 7 αυτού του άρθρου.
- Την προστασία των επαγγελματικών δεδομένων, καθώς και των προσωπικών δεδομένων του τηλεργαζομένου, και κάθε σχετική διαδικασία
- τα στοιχεία επικοινωνίας των συνδικαλιστικών εκπροσώπων των εργαζομένων στην επιχείρηση ή εκμετάλλευση.
Άδεια πατρότητας
Ολόκληρη ή τμηματικά εντός ενός μήνα από την γέννηση του παιδιού μπορούν να λάβουν την άδεια πατρότητας 14 ημερών οι πατέρες σύμφωνα με σχετική διάταξη. Ειδικότερα σήμερα η άδεια πατρότητας που δίνεται όταν γεννιέται ένα παιδί είναι δύο ημέρες ενώ με τις νέες διατάξεις θα γίνουν 14 οι ημέρες.
Έτσι καθιερώνεται πλέον η αύξηση της άδειας πατρότητας από 2 ημέρες που ισχύει σήμερα σε 14 εργάσιμες ημέρες προκειμένου η χώρα μας να εναρμονιστεί με την κοινοτική οδηγία 2019/1168 με την οποία αναγνωρίζεται το δικαίωμα και των δύο γονέων στην άσκηση της γονικής φροντίδας. Η οδηγία πρέπει να εφαρμοστεί από την 1η Ιουλίου 2021, ενώ ένα κράτος-μέλος μπορεί να ζητήσει διετή παράταση, δηλαδή έως την 1η Ιουλίου 2023.
Την νέα άδεια πατρότητας δικαιούνται πι πατέρες ως εξής:
- Η άδεια αυτή μπορεί να κατανεμηθεία ακόμη και δύο ημέρες πριν την αναμενόμενη ημερομηνία γέννησης και οι υπόλοιπες 12 να ληφθούν μετά όλες μαζί ή τμηματικά όμως εντός των 30 ημερών από την ημερομηνία γέννησης.
- Για εργαζόμενο με μερική απασχόληση, η άδεια χορηγείται αναλογικώς προς τον χρόνο εργασίας σε σχέση με τον συγκρίσιμο εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης.
- Η άδεια πατρότητας χορηγείται υποχρεωτικώς από τον εργοδότη με αποδοχές και δεν εξαρτάται από προηγούμενη απασχόληση ή προϋπηρεσία, τη συζυγική ή οικογενειακή κατάσταση του εργαζομένου.
- Σε περίπτωση υιοθεσίας ή αναδοχής τέκνου, ηλικίας έως 8 ετών, η άδεια πατρότητας χορηγείται από την τοποθέτηση του παιδιού στην οικογένεια.
Γονική άδεια
Γονική άδεια για την ανατροφή παιδιού 6 μηνών δίνει και στους δύο γονείς σχετική ρύθμιση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. Κάθε εργαζόμενος γονέας θα έχει δικαίωμα γονικής άδειας για την ανατροφή του παιδιού του διάρκειας 6 μηνών την οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει συνεχόμενα ή τμηματικά μέχρι το παιδί να συμπληρώσει την ηλικία των 8 ετών με σκοπό την εκπλήρωση των ελάχιστων υποχρεώσεων ανατροφής του.
Οι 2 πρώτοι μήνες θα είναι πληρωμένοι από τον ΟΑΕΔ ενώ οι υπόλοιποι θα είναι άνευ αποδοχών.
Παράλληλα την νέα γονική άδεια την δικαιούται :
- Γονέας μόνος, λόγω θανάτου του άλλου γονέα ή λόγω ολικής αφαίρεσης της γονικής μέριμνας ή μη αναγνώρισης του τέκνου, δικαιούται την άδεια αυτή στο διπλάσιο.
- Γονείς διδύμων, τριδύμων κ.ο.κ. δικαιούνται την άδεια αυτή για κάθε παιδί ξεχωριστά.
- Γονέας που υιοθετεί ή είναι ανάδοχος τέκνου ηλικίας έως 8 ετών μπορεί να λαμβάνει την άδεια αυτή με την τοποθέτηση του παιδιού στην οικογένεια.
- Σε περίπτωση διάστασης ή διαζυγίου, το δικαίωμα είναι αυτοτελές για κάθε γονέα.